In schooljaar 2022-2023 kunnen basisscholen voor het laatst de Entreetoets afnemen. Deze toets bestaat uit lezen, taalverzorging en rekenen-wiskunde. De uitslag geeft een advies voor het vervolgonderwijs. In september 2023 schaft Cito de Entreetoets af. De school neemt dan geen aparte toets meer af voor een advies voor het vervolgonderwijs. Een voorspelling van het advies is dan namelijk onderdeel van de toets die eind groep 7 (E7) wordt afgenomen. Een voorspelling van het advies is beschikbaar in het leerlingprofiel. De school bepaalt zelf of dit zichtbaar is voor ouders.
Op sommige scholen maken leerlingen eind groep 7 de Entreetoets van Cito. Vervolgens ontvangen zij de uitslag hiervan in de vorm van een leerlingprofiel. In dit profiel staan de totaalscores voor lezen, taalverzorging en rekenen-wiskunde. Daarnaast zijn deze drie leergebieden opgedeeld in verschillende vaardigheden, met ieder een eigen score. Zo bestaat rekenen bijvoorbeeld uit ‘getallen’, ‘meten en meetkunde’, ‘verbanden’ en ‘verhoudingen’.
In het leerlingprofiel staat:
Tabel 1 Bron: CITO
In tabel 1 staat een voorbeeld van een fictief leerlingprofiel. Deze leerling heeft toetsen gemaakt uit de basismodule met in totaal 180 opgaven. Hiervan heeft hij er 122 goed beantwoord.
Daarnaast heeft de leerling toetsen gemaakt uit de verdiepingsmodule met in totaal 310 vragen. De uitslagen hiervan staan per leergebied uitgesplitst:
In de rij naast het aantal goed beantwoorde vragen staan de referentieniveaus. Die geven aan of een leerling de landelijk vastgestelde niveaus 1F en 1S/2F voor primair onderwijs voor rekenen, lezen en taalverzorging heeft behaald.
In tabel 1 staat dat de leerling voor rekenen referentieniveau 1F heeft behaald, voor lezen 2F en voor taalverzorging 1F. Deze leerling beheerst daarmee voor rekenen en taalverzorging het wettelijke basisniveau en voor lezen het gewenste streefniveau. Maar aangezien deze leerling pas in groep 7 zit, heeft hij nog een heel jaar de tijd om ook voor rekenen en taalverzorging toe te werken naar het gewenste streefniveau 1S/2F.
Op de website van SLO (Stichting Leerplan Ontwikkeling) staat meer informatie over de referentieniveaus taal en rekenen.
In de vierde rij in tabel 1 staat het percentiel. Dit drukt uit hoe de leerling de Entreetoets heeft gemaakt ten opzichte van alle andere kinderen in Nederland in hetzelfde schooljaar. Een percentiel is altijd een getal tussen de 0 en de 100. Het gemiddelde percentiel is 50.
De leerling uit tabel 1 heeft een totale percentielscore van 57 voor lezen. Dit betekent dat 43% van de leerlingen in Nederland de leestoetsen beter heeft gemaakt en 57% de toetsen evengoed of minder goed heeft gemaakt.
Voor de verschillende onderdelen van lezen heeft de leerling uit het voorbeeld de volgende percentielscores:
Let op: het totaalpercentiel van 57 voor lezen is de niet het gemiddelde van deze drie onderdelen. Cito corrigeert de scores namelijk op statistische afwijkingen.
In de rechterrij van het leerlingprofiel staan Romeinse cijfers die de niveauwaarde aangeven:
De sterretjes laten zien welke niveauwaarde op de leerling van toepassing is. Zo heeft de leerling uit tabel 1 voor het onderdeel ‘spelling werkwoorden’ bijvoorbeeld niveauwaarde IV: een ondergemiddelde score.
Ouders willen vaak weten hoe de scores vertaald kunnen worden naar een (voorlopig) schooladvies. Maar Cito geeft aan een dergelijke uitspraak pas na verwerking en analyse van de landelijke cijfers te kunnen doen. Toch kan in de praktijk als vuistregel worden gehanteerd dat de Romeinse cijfers globaal overeen komen met de volgende niveaus:
In het leerlingprofiel staat hoe een leerling ervoor staat op het gebied van lezen, taalverzorging en reken-wiskunde. Deze informatie geeft ook een indicatie welke type voortgezet onderwijs vermoedelijk het beste bij een kind past, zoals vmbo-t, havo of vwo. Daarnaast geeft de Entreetoets inzicht waarin een kind zich nog kan ontwikkelen. Tijdens een 10-minutengsprek kunnen leerkracht en ouders bespreken wat de ontwikkelpunten zijn en hoe zij het kind hierbij kunnen ondersteunen.
In groep 8 maken leerlingen de wettelijk verplichte Centrale Eindtoets. Veel scholen kiezen voor de Cito-eindtoets. Maar er zijn ook andere goedgekeurde toetsen op de markt, zoals IEP en ROUTE8.
Meer informatie over de Centrale Eindtoets staat in: ‘Veelgestelde vragen over het schooladvies en de Centrale Eindtoets’. In ‘Wat betekenen de verschillende toets-begrippen in Cito?’ staat informatie over de vaardigheidsscore, DL, DLE en leerrendement bij Cito-toetsen.