1 op Straat (NTR radio) over vrije schoolkeuze

We staan vandaag in het mooie Amsterdam Zuid vlakbij basisschool De Wielewaal. D66 in Amsterdam wil dat ouders van basisschool leerlingen voortaan helemaal vrij zijn in de keuze van hun basisschool. Nu is het nog zo in Amsterdam dat kinderen uit de buurt voorrang krijgen op bassischolen in hun eigen buurt. De vraag is welk probleem wordt hiermee eigenlijk opgelost? Schoolbesturen vinden het in ieder geval een slecht plan, omdat zij vrezen voor meer zwarte en meer witte scholen. Maar is deze vrees gegrond? Vanavond in de bus ontrafelen wij de voor- en nadelen van een volledig vrije schoolkeuze. En dat is natuurlijk iets dat in veel meer steden speelt. Dus u kunt bellen naar 0800-1121 als u mee wil meepraten of mailen naar 1opstraat@ntr.nl. En twitteren kan natuurlijk ook #1opstraat. We gaan eerst even luisteren naar ouders van een witte en een zwarte school. Hier in Amsterdam is vandaag Martine van Woudenberg, onze verslaggever, op pad gegaan.

Ouder 1

Je bent verplicht toch aan een aantal scholen, of daar moet je een keuze uit maken. En als dat niet is wat je wil dan wordt je toch daartoe verplicht. Het gaat om de toekomst van je kind.
Bij een postcode?
Ja, ja.
En als die vrijheid er is?
Nou dan kan je echt kiezen wat je wil, ja.
Dus daar ben je voor?
Absoluut, ja.

Ouder 2

Nou stel dat ik een school een bepaald type onderwijs zou willen volgen en dat is niet in mijn postcode, dan moet ik toch een school kiezen die ik niet direct zou willen.
Dus u bent wel voor de keuzevrijheid?
Ik vind dat in wezen is dat een wettelijke grondrecht, he. Vrijheid van onderwijs, dus dan zou je ook vrijheid van onderwijslocatie moeten hebben.

Ouder 3

Dit is niet zo makkelijk om zomaar ja of nee te zeggen, want er is natuurlijk…
Probeer eens.
Dan zou ik het toch op postcode houden, ja. Dat is het prettigst voor de mensen die in de buurt wonen, omdat je dan, ja, je wil toch je buurt, de school in de buurt hebben, met de kindjes in de buurt, ze spelen met elkaar. Dus ja, voor het kind zou het ’t beste zijn, als ik het zo bekijk.

Ouder 4

Ik vind het een slecht plan omdat je daarmee het buurtgevoel uit de lagere school haalt. Ik zou het heel fijn vinden voor de middelbare scholen, maar een school is toch een soort van buurtgevoel creëren, dat iedereen in de buurt woont. En dat zou je daarmee verliezen, en dat zou ik heel jammer vinden. Volgens mij is de kans dat je elitescholen krijgt natuurlijk ook op een gegeven moment groter. Want dan gaat op een gegeven moment iedereen die dan niet op een zwarte school wil zitten naar die ene witte school.
Deze bijvoorbeeld?
Ik zou het niet erg vinden als er meer kleur in de school zou komen, maar ik vind het buurtgevoel de doorslag geven.

Ouder 5

Het is gewoon fijn als je kind natuurlijk op een school in de buurt kan, en niet dat het al vol is omdat er kinderen uit hele andere stadsdelen daar naar toe kunnen gaan. Ja, of je zou misschien, het enige wat ik kan bedenken, is dat je een aantal plekken reserveert voor kinderen van buiten het stadsdeel.

Ouder 6

Ik woon zelf hier.
In de Baarsjes?
In de Baarsjes, ja. En ik wou naar de Kinkerstraat om mijn kinderen naar school te brengen, en dat mocht niet. Ik heb het wel geprobeerd toen ze net vier werden. Dat vond ik best wel balen eigenlijk, maar ja. Maar wat ik niet begrijp is, dat sommige mensen, dat het bij hun wel lukt. Maar ja, ik weet niet waarom, of hoe, hoe ze dat doen. Onze school hier op de Baarsjes die probeert ook echt een gemengde school te zijn, maar uiteindelijk gaan ze toch wel naar bepaalde scholen.
Dus daar zegt u mee, daar kan je niks mee veranderen, of die keuzevrijheid er is of postcode maakt niet uit?
Nee, dat maakt niet zoveel uit. Ik heb echt, genoeg mensen in mijn straat, Hollandse kindjes, en ze gaan allemaal niet naar deze school.
Die houden zich toch ook aan de postcode?
Nou echt niet, want ik zie echt allemaal dat ze in de ochtend allemaal die kant op gaan. En waar weet ik dus niet, maar niet hiernaartoe.

U hoorde een aantal ouders van De Wielewaal hier in Amsterdam Zuid en ook een aantal ouders van de Joop Westerweelschool, waar Edgar Davids nog heeft leren voetballen. En je hoort eigenlijk ook een beetje een gemengd beeld. De ouders van de witte school zeggen: ‘Nou doe maar lekker de buurt.’ En de ouders van de zwarte school of de gemengde school zeggen: ‘Nou, het zou toch wel mooi zijn als die vrije schoolkeuze er gaat komen.’ Dat is precies waar D66 hier lokaal voor pleit.

Mascha ten Bruggencate, jij bent raadslid voor D66 en jij staat hier echt helemaal achter toch, die vrije schoolkeuze. Het is jullie plan, waarom?

Mascha ten Bruggencate, gemeenteraadslid D66

Wij vinden het ’t allerbelangrijkst dat ouders zelf kunnen kiezen waar hun kind naartoe gaat. Naar welke school hun kind gaat. Dus op het moment dat ouders er voor kiezen dat hun kind vlakbij naar school gaat, vlakbij het huis waar zij zelf wonen, dan vinden wij dat een heel goed idee. Maar het gebeurt natuurlijk ook heel vaak dat ouders liever willen dat hun kind naar een andere school gaat, vanwege bijvoorbeel een bepaald geloof of een bepaalde onderwijsvorm die daar is. Of bijvoorbeeld omdat er sprake is van gescheiden ouders. Dat de een aan de ene kant van de stad woont en de ander de andere kant van de stad. Dus wij vinden eigenlijk dat bij ouders de keuze zou moeten liggen en niet bij de gemeente.

En niet bij de postcode, zoals dat nu echt in Amsterdam aan de orde is. De postcode bepaalt in principe waar je naartoe gaat.

Ja, zeker niet bij de postcode.

Zeker niet. Welk maatschappelijk probleem lossen we hiermee op als jullie plan doorgaat, dat iedereen zelf kan kiezen naar welke school hij of zij gaat, met zijn kinderen?

De onrust die er nu is onder een heleboel, elk jaar weer, onder een heleboel ouders en daarbij ook kinderen. Of hun kind wel of niet naar de school kan gaan waar die naar toe zou willen. Dat is nu een beetje het probleem. Dat bepaalde scholen in bepaalde buurten zo ontzettend vol zijn dat er geloot gaat worden. Dat er niet een overall systeem is door de hele stad, waarbij ouders weten we schrijven ons één keer in, en we weten waar we op de lijst staan en we weten waar we aan toe zijn. Maar dat er eigenlijk allerlei verschillende systeempjes zijn voor allemaal verschillende scholen en dat het daardoor elk jaar toch een beetje een grabbelton is waar kinderen uiteindelijk terecht komen. En dat is echt een probleem.

Dus vanuit die onrust die ouders nu hebben zeggen jullie dat probleem willen wij oplossen, en dat lukt als ouders zelf kunnen kiezen waar ze met hun kind naar toe gaan.

Het zijn eigenlijk twee dingen. Aan de ene kant is er heel veel onrust en aan de andere kant vinden wij het heel belangrijk dat ouders kunnen kiezen waar hun kind naartoe gaat. Het is een hele wezenlijke keus voor mensen, waar je kind naartoe gaat en naar wat voor soort school je kind gaat.

Dus niet de postcode bepaalt, maar de ouders. Nou dat is toch een hartstikke leuk revolutionair plan. Was ook te verwachten verwachten van D66, die altijd claimt dat ze de onderwijspartij zijn.

Maar in de bus hebben we ook Simion Blom, raadslid voor GroenLinks Amsterdam. U bent hard tegen, u kan haar bloed wel drinken denk ik. Leuk die nieuwe coalitie, maar wat een slecht plan.

Simion Blom, gemeenteraadslid GroenLinks

Nou, ik zou het zelf niet op die manier verwoorden. Maar ik denk zelf dat totale vrije schoolkeuze, dat dat niet de oplossing is voor het probleem eigenlijk waar we mee te maken hebben hier in Amsterdam.

Wat is in jouw oog dan in Amsterdam het probleem?

Het Amsterdamse probleem in de ogen van GroenLinks en in mijn ogen is dat we te maken hebben met een stad die divers is. Meer dan de helft van de Amsterdamse bevolking bestaat uit mensen met een niet-westerse achtergrond. Tegelijkertijd hebben we te maken met een stad die in het westen één van de meest sociaal gescheiden samenlevingen is. En ik denk, dat is gewoon een zeer onwenselijke situatie. We zien ook dat juist in deze tijd groepen mensen steeds minder met elkaar omgaan. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Amsterdams onderzoeksbureau, O+S, dat mensen van verschillende afkomst de afgelopen vijf jaar steeds minder met elkaar omgaan. En ik denk dat als je investeert in de jonge inwoners.

Simion, dus dat betekend eigenlijk dat jij zegt, als dit plan doorgaat van D66 met vrije onderwijskeuze, dan krijg je segregatie in het onderwijs.

Die hebben we al. We hebben al die segregatie in het onderwijs.

Maar wordt het dan erger of lost dat het probleem op?

Als een van de meest erge vormen in het westen. Ik denk dat je dat kan voorkomen door te investeren in onze jongste inwoners van de stad. GroenLinks vindt de vrijheid van het individu en van de ouders erg belangrijk, maar ik vind ook dat we te maken hebben met grote uitdagingen en dat we moeten denken aan de toekomst. Laten we ervoor zorgen dat onze jongeren… .

Maar Simion, even heel plat he. Je hebt in Amsterdam witte wijken, zwartere wijken en gemengde wijken. Dus als kinderen in de buurt naar school gaan, dan krijg je toch automatisch dat dat wordt bevestigd?

We hebben inderdaad witte wijken en zwarte wijken, maar overall zijn er genoeg wijken, de meeste wijken in Amsterdam zijn gemengde wijken. En je hoorde net ook in de reportage hiervoor, dat er een ouder is die zeer verbaasd is dat ouders hun kind niet in de buurt op school plaatsen omdat het te gemengd is of te zwart. En die ouders fietsen dan kilometers verder helemaal naar de andere kant van de stad om hun kind op een school te plaatsen die witter is. En dat vind ik echt een onwenselijke situatie. Laten we investeren in onze jongeren en jonge kinderen omdat ze dan gewoon leren omgaan met elkaar. Op die manier kweken we veel meer begrip en interculturele tolerantie.

Nou prachtig gesproken Simion Blom van GroenLinks, hier vanuit Amsterdam. Mascha ten Bruggencate van D66 wil graag reageren, kun je dan ook op mijn verzoek iets meer zeggen over die segregatie, wat jullie plan van die vrije onderwijskeuze daar dan mee doet?

Mascha ten Bruggencate, gemeenteraadslid D66

Ik hoor mijn collega Simion net zeggen ‘investeren in kinderen, dat is heel belangrijk’ en daar kan ik het niet mee oneens zijn. Maar investeren in kinderen zien wij dus meer in de vorm van, op het moment dat je de schoolkeuze vrijlaat kunnen alle ouders, dus dat maakt niet uit wat voor kleur je hebt of wat voor geloof je hebt, ouders kunnen kiezen waar hun kind naartoe gaat. En op dat moment, op het moment dat blijkt dat heel veel ouders willen dat hun kind naar een bepaalde school gaat, dan moeten we zorgen dat die school een extra lokaal krijgt, zodat er meer kinderen naartoe kunnen.

En die segregatie dan? Want dat is nog steeds de grote puzzel. Want jullie hebben het aangekondigd, dit is ons plan vanuit D66 om de segregatie op te lossen. Dat lijntje heb ik nog niet helemaal helder.

Dat hebben wij niet aangekondigd. De lijn dat dit de oplossing is voor de segregatie, dat hebben we ook helemaal niet gezegd. Wij zien dit als een goede manier om het Amsterdamse onderwijs te organiseren en de segregatie is een hartstikke groot probleem. Alleen denken wij dat het niet aan de gemeente is om dan, laten we zeggen, verschillende groepen ouders te dwingen naar een bepaalde school. En zeker niet als je zegt van het moet allemaal binnen een bepaalde postcode, want ja, op het moment dat allemaal huizen, dat was vroeger toen ik zelf naar de lagere school ging ook zo, de ene kant van de straat waren de koopwoningen en aan de andere kant van de straat waren de huurwoningen, dat wisten we ook allemaal van mekaar. Dus, als je een bepaalde groep hebt in een bepaalde wijk, gaat die bepaalde groep ook allemaal naar die school. En dat is niet de oplossing.

Nou helder, dankjewel sofar. We gaan eens even praten met wat ouders. We hebben ook Fadime Demir. Ze heeft zelfs haar kinderen meegenomen, die zitten achterin de bus. Heel gezellig, nou met een iPad, lekker swipen, uiteraard. Fadime Demir, jij bent moeder van twee kinderen. Ze zitten hier al heerlijk in de bus en ze gaan ook vast naar jou luisteren. Want vertel eens even hoe het ging bij jouw kinderen en ze op een bepaalde school krijgen of niet?

Fadime Demir, moeder daltonschool De Waterkant in Amsterdam West

Ik woon zelf in de wijk de Baarsjes in Amsterdam West en ik heb twee zoons. Toen Kaya twee was ging ik oriënteren waar hij naar school zou kunnen gaan. Bij mij meteen twee deuren verder was inderdaad een school, maar een zwarte school. Ik ben zelf van Turkse afkomst, maar goed, ik ben daar geweest en ik dacht: ik wil niet dat mijn kind op deze school komt.

Maar waarom dan niet?

Omdat ik dacht dat is ook niet de afspiegeling van de buurt. En ik wil dat mijn kind opgroeit met Amsterdamse jongeren, en niet alleen maar met kinderen van Turkse afkomst of van Marokkaanse afkomst of wat dan ook. Het is gewoon een Amsterdammer. En daarbij wilde ik heel graag naar Daltononderwijs en dat heb je in de Baarsjes niet. Dat heb je in Oud-West, dat is echt vijf minuten verder, maar het postcode beleid. Dus daar mocht mijn kind niet naartoe. Maar ik heb hem toch op nummer drie ingeschreven, ze hadden een dependance, en ik heb geluk gehad, twee maanden voordat hij vier werd kreeg ik bericht dat hij geplaatst was.

Dus de vlag uit, en broertjes-zusjes-regeling, want met Kaya aan boord kon je andere zoon ook meteen mee liften. En is de school waar zij nu op zitten gemengd? Een afspiegeling voor de Amsterdamse samenleving?

Ja, absoluut. Maar Oud-West is ook een afspiegeling van Amsterdam. Het is geweldig, het is echt een afspiegeling. Daar ben ik heel erg blij om, dat ze daar toch terecht zijn gekomen.

Wat vind jij van het plan nu van D66 om de keuze aan de ouders helemaal vrij te laten? Dan heb je in ieder geval niet meer dat postcode gedoe.

Ja daar ben ik het helemaal mee eens, ja, totaal. Want ja, ik vind gewoon dat ouders zelf mogen kiezen wat voor onderwijs het kind mag gaan genieten.

Is het de soort onderwijs? Wil je naar het openbaar, Montessori, Dalton, christelijk, islamitisch, zwaar of minder zwaar in die geloofsoorten?

En ik geloof ook dat, segregatie is gewoon van toepassing en ik denk niet dat dit het verergert. Ik denk dat ouderinitiatieven, dat je samen met school, dat is ook gebeurd in de Baarsjes, bijvoorbeeld, dat je samen met een school, dat je denkt we gaan met zijn allen dat doen. Dat je, op die manier, ja ik weet niet hoe het anders zou gaan lukken.

Mascha ten Bruggencate, gemeenteraadslid D66

Het is dus een eigen keuze van mensen. Dus wil iedereen er ook heel erg aan meewerken omdat mensen dan zelf kiezen en niet door de gemeente worden gedwongen naar een bepaalde school die ze eigenlijk helemaal niet willen.

Mee eens. Simion? U hoorde net Mascha en nu krijgen we weer Simion aan het woord van GroenLinks.

Simion Blom, gemeenteraadslid GroenLinks

Ja inderdaad. Wethouder Simone Kukenheim heeft inderdaad haar plannen gepresenteerd gisteren middels een brief richting de gemeenteraad waarin zij weergeeft hoe het er volgens haar uit zou moeten zien. Maar het probleem van die segregatie, ik zie daar totaal geen enkele visie hoe we dat te lijf kunnen gaan. Ik zeg niet dat de wethouder of de gemeente dit probleem in zijn totaliteit kan aanpakken want daar is het te complex voor. Maar ik zie totaal geen enkele instrumenten waarover ze nadenken hoe dit probleem te lijf te gaan. En dat is nou echt waar het dus om gaat.

Volgens mij horen we Mascha net zeggen van laat het maar afhankelijk zijn van wat ouders willen.

We zien nu, we hebben nu te maken met de situatie nu, zoals die nu is, en dat komt doordat er te weinig initiatieven zijn en te weinig beleid en te weinig sturing is.

Maar dan wil ik niet het wijste meisje zijn van de klas, maar als het dan, Mascha, aan ouders is en aan scholen, waarom komen we dan met een beleid vanuit de gemeente?

Mascha ten Bruggencate, gemeenteraadslid D66

Omdat de gemeente ondertussen ook nog moet zorgen dat er op een of andere manier iets georganiseerd wordt. Wij hebben in de campagne steeds gepleit voor volledig vrije schoolkeuze. Het plan waar Simion Blom het nu over heeft, dat is gisteren gepresenteerd door wethouder Kukenheim, een partijgenoot van mij. Daar zit ook heel veel van die vrijheid in. Maar er zit toch nog een stuk in waardoor er op het moment dat je je kind inschrijft op een basisschool, kom je op een bepaalde lijst in de computer, je kan je eerste drie voorkeuren volgens mij…

Even om de luisteraars te helpen, dat plan is dat er stedelijk, dat je niet meer ingaat op je schrijft je in bij een school, maar je schrijft je in bij de stad en de stad verdeelt. Dat is het plan van gisteren, toch?

Ja, dat is het plan van gisteren.

En daar wilt Herbert ook weer op reageren en dat is interessant want Herbert, dat is niet de meest onbelangrijke persoon hier aan tafel, Herbert de Bruijne is voorzitter van het College van Bestuur van het openbaar onderwijs en tegelijk is hij op dit moment ook de voorzitter van het Breed Bestuurlijk Overleg Amsterdam. Dat klinkt chique, alle basisscholen zijn erin verenigd.

Herbert de Bruijne, voorzitter BBO

Ja, dat is niet zo chique hoor, dat is gewoon een overleg tussen de Amsterdamse schoolbesturen, dat zijn er 42 volgens mij. En er zijn een paar dingen volgens mij wel van belang. Het plan wat nu voor ligt, dat is eigenlijk een plan wat gaandeweg opgebouwd is door de schoolbesturen. Want de schoolbesturen, dat is bij wet geregeld, die gaan over het toelatingsbeleid op scholen. Daar spreek je intensief met de gemeente over, je wil dat met elkaar goed regelen. Maar uiteindelijk is het aan de schoolbesturen om te besluiten: zo doe ik het voor mijn school. Dus dat moet duidelijk zijn. Ook het BBO besluit dat niet, in feite zijn dat de besturen zelfstandig. Wat wij hebben gezegd is, gaandeweg de jaren gekeken, als er een disbalans is tussen vraag en aanbod, en bij bepaalde scholen is er een grotere vraag dan op andere scholen, dan krijg je op een bepaald moment loting, dat is nu zo. Ik hoorde net al zeggen er zijn allemaal regeltjes. Gelukkig is dat in toenemende mate steeds duidelijker geworden. We willen ook met alle scholen dat die regels voor iedereen even duidelijk zijn. Wel zie je als al die mensen massaal naar een soort school lopen, dan krijg je daar een loting. Dus zeggen wij, die vrije schoolkeuze staat voor ons echt nooit ter discussie, dat is zelfs bij wet geregeld. Alleen je moet soms wel wat reguleren. Op het moment dat er een overaanschrijving is, dan krijg je een loting. Wat wij hebben gedaan als gezamenlijke schoolbesturen en ook goed afgestemd met de wethouder: blijf nou eens vrij dicht bij de situatie hoe het nu is, je woont op een bepaalde plek en je hebt voorrang op de acht dichtstbijgelegen basisscholen.

Maar dan zou Fadime dus nog steeds naast de pot pissen, die wilde haar kinderen heel graag hebben…

Nee, het is denk ik belangrijk om dat toe te voegen, die zone is aanzienlijk vergroot, dat was vroeger vijf of zes scholen met een postcode-gebonden gebied en nu is die zone veel groter gemaakt, het zijn acht scholen en dat is echt een afspiegeling van een vrij grote buurt. En daarnaast kun je nog steeds zeggen als ouder, ja maar ik kies voor school twaalf, dertien, veertien of vijftien, want er staat geen hek om die acht scholen.

Je kans wordt natuurlijk heel klein dat je, dan heb je natuurlijk toch, dan heb je populaire scholen die krijgen een waanzinnige overaanschrijving. En dan kan je loten met de notaris. Dan heb je waarschijnlijk toch ook broertjes/zusjesregeling of willen jullie als schoolbesturen dat gezinnen de hele stad moeten door racen.

Maar er loten geen tweehonderd scholen in Amsterdam. Dat moeten we denk ik ook even uit de wereld helpen. Een aantal scholen heeft dat en ook niet elke periode. Dus dat zien wij ook. In de afgelopen jaren zijn er op allerlei manieren pilots gedaan om dit uit te proberen en dan zie je dat toch echt soms tot 90 procent in de eerste drie keuzes valt. Nou dat is toch een vrij forse score wat mij betreft.

Maar dan is er dus eigenlijk helemaal niet zo veel onrust? Waar zitten we hier dan over te praten als maar 10 procent van de mensen een probleem heeft, of niet?

Bastiaan Anink, jij bent vader van een basisschoolleerling hier achter op de Wielewaal. Er is er al één naar de middelbare school, hele andere problemen om hier in Amsterdam op de middelbare school te komen. Een ongelofelijk witte school en een prachtige wijk hier in Oud Zuid. Hoe wordt er op school over gedacht? En hoe denken jullie er over als ouders? Ten eerste, ben je voor of tegen die vrij schoolkeuze, of willen jullie de boel hier lekker beschermen?

Bastiaan Anink, vader van leerling op basisschool de Wielewaal

Ik kan niet over ‘we’ praten, want ik ben één van de ouders. Ik moet zelf zeggen, ik werd altijd beschuldigd van witte vlucht. Ik woon in de Pijp, achterin de Pijp. Ik ben hier naar school gegaan, omdat dit echt toen, wij hebben heel veel scholen uitgezocht en dit beviel ons heel goed.

Maar dat was acht jaar geleden, toen kon je er nog tussen komen.

Dat was negen of tien jaar geleden, lang geleden was het. Maar onze eerste keuze, op dat moment, was een school aan de overkant van de Amstel. Waar we op uit kijken, Maar dat was een verkeerd postcode gebied. Dus de school waar wij heen wilde, wat een heel mooi gemengde school was, heel leuke atmosfeer, echt een fantastische school, daar konden we niet heen. Wij hebben daar ook flink over geklaagd en alles. Ik ben daarom ook heel blij met het nieuwe beleid dat er in Zuid al is, dat het gewoon gaat om de scholen bij je in de buurt.

Dan gaat er toch niet zo heel veel veranderen? Want je gaat vrij inschrijven en dan kies je iets, maar je krijgt toch voorrang als je in de buurt woont. In feite verandert er niet zoveel.

Simion Blom, gemeenteraadslid GroenLinks

Ik heb gisteren een opiniestuk gestuurd naar Het Parool en het plan van de wethouder dat doorkruiste eigenlijk mijn opiniestuk. Tot voor dat moment was het totaal onduidelijk waarmee de wethouder zou komen. Ik dacht die totale vrije schoolkeuze doen ze daar nog.

Mascha ten Bruggencate, gemeenteraadslid D66

Maar goed ondertussen is het BBO al eindeloos in overleg om dit in, ik weet niet hoe lang u al erover gedaan hebt, maar dit is niet zomaar in één dagje geregeld.

Dat is een vraag aan Herberd de Bruine die al eindeloos heeft overlegd met alle scholen en daarover gaat. Want dat is ook nog wel belangrijk.

Simion Blom, gemeenteraadslid GroenLinks

Ik ben daarom ook blij dat de wethouder er inderdaad voor gekozen heeft om die totale vrije schoolkeuze niet volledig in te voeren. Dat is beleid wat opgezet is door het oude bestuur in Amsterdam, door Hilhorst. Daar heeft het BBO actief mee samengewerkt. Wethouder Kukenheim is aangeschoven en ik ben blij dat ze dat niet totaal heeft losgelaten. Eigenlijk een erkenning dat je wel aan een soort van binding in de buurt moet doen als het gaat om school.

Maar feitelijk stellen we dan hier om vijf voor half negen vast dat dit prachtige gelanceerde plan van D66 eigenlijk hetzelfde is als hiervoor, namelijk ook postcodegebied.

Mascha ten Bruggencate, gemeenteraadslid D66

Nee, dat is niet helemaal waar.

Nou ja, het is iets ruimer en dan kan je kiezen uit acht scholen. Maar het blijft toch dat de buurt bepalend is, toch? Als jij een overinschrijving hebt, dan kom je er nog steeds niet tussen als jij heel veel postcodes verder woont.

Bastiaan Anink, vader van leerling op basisschool de Wielewaal

Maar ik denk dat het ook heel belangrijk is dat de kinderen die in de buurt van de school wonen naar die school kunnen. Op het moment dat je volledig vrije schoolkeuze hebt. Dan ga je op een gegeven moment loten en dan woon jij naast een school en dan mag je daar niet heen omdat andere kinderen ingeloot zijn.

Ja, maar Bastiaan, dan hou je dus de segregatie. Want het is hier nou eenmaal zo dat de opbouw van Amsterdam in de loop der jaren niet anders is dan elke andere grote stad: witte wijken, meer kansrijkere wijken, meer zwartere wijken en gemengde wijken.

Herbert de Bruijne, voorzitter BBO

Je moet de buurt niet te klein maken. Ik denk dat dat een heel groot verschil is. We hebben daar afgelopen jaren heel veel verschillende onderzoeken naar gedaan. We hebben gekeken wat is de beste wijkgrootte. En als je acht scholen om een woonadres neemt dan heb je een grote diversiteit. Dan hebben heel veel ouders op dat moment een ruime keuze.

Mascha ten Bruggencate, gemeenteraadslid D66

Nou ja, het is ook echt wel een groot verschil of je het hebt over een postcode, wat ook kan betekenen zoals die meneer net zei dat je aan de overkant van het water of aan de overkant van de straat niet naar de school kan terwijl je de school kan zien, terwijl nu uit wordt gegaan van een soort cirkel om jouw huis.

Die mag dan iets breder zijn, maar tegelijkertijd zei je aan het begin van de uitzending, Marsha van D66, het gaat ons erom om de onrust weg te nemen. Maar die onrust wordt dan nog steeds niet weggenomen want er is nog steeds onzekerheid.

Die onrust wordt wel iets kleiner, want er is op dit moment, ja je hebt de mogelijkheid om je in te schrijven, dat is al een verbetering, dat de inschrijving door de hele stad wordt geregeld. Dus je hebt niet meer dat je bij de ene school gaat inschrijven, daar wordt afgewezen, dan toch nog maar naar de andere school. Dus je weet een eenduidig systeem is.

Dus dan ga je, de dubbele inschrijvingen, dat mensen zich op veel scholen inschrijven, dat voorkom je. Maar de mensen die hier buiten de ring in Amsterdam zitten. Dan kun je toch wel zeggen dat is vrij veel zwart, als ik dat dan toch mag gebruiken, het woord zwart en wit, kunnen die in de ring naar school?

Natuurlijk! Op het moment dat die mensen zich inschrijven, je kan je, dat moet ik dan even aan meneer de Bruijne vragen, je mag je inschrijven voor drie?

Herbert de Bruijne, voorzitter BBO

Nee, hoor je kunt zoveel keuze maken als je wil, in feite heb je op acht scholen voorrang. Als jij zegt ik ga kiezen voor die school die daar staat binnen de ring of buiten de ring, dan is daar nog steeds de ruimte. En natuurlijk zul je zeggen op de meest populaire is het misschien een grotere kans dat je daar niet terecht komt. Maar dan zijn er nog steeds heel veel scholen waar wel ruimte is.

Maar Herbert nog even dan die casus beet pakken. Er zit iemand zoals Fadime. Die zegt ik wil gewoon met mijn Amsterdamse kinderen naar een Amsterdamse school, naar een gemengde school. Ik heb er één uitgezocht. Ik woon buiten de ring en hij is binnen de ring. En dan zijn er misschien op die school van haar maar vijf plekjes, want het is allemaal ingevuld door de mensen die in die straal van die acht scholen wonen plus broertjes/zusjes regeling. Dan heb je vijf plekjes, dan komt ze er toch nooit meer tussen?

Mascha ten Bruggencate, gemeenteraadslid D66

Dat is niet waar, want ze kan kiezen uit alle scholen. Ze mogen zich overal inschrijven. Bij sommige scholen die bij haar in de buurt zitten krijgt ze voorrang. Je kan ook nog aangeven dat je voor bijvoorbeeld Daltononderwijs wat zij aangeeft, dat is ook nu in dit plan erbij gekomen dat je specifiek kan vragen Dalton onderwijs, als dat niet in jouw buurt zit kan je je daar wel met voorrang voor inschrijven.

Oke. Dan nog even op de valreep. Want jullie lossen nu problemen op met die vrije schoolkeuze. Is niet veel meer het probleem in Amsterdam en in heel veel andere grote steden dat we te veel slechte scholen hebben en te weinig goede scholen, dat veel beter zou zijn. Herbert?

Herbert de Bruijne, voorzitter BBO

Maar laten we dan vaststellen dat er nog een minimumaantal nog zwakke scholen is, ten opzichte van een aantal jaren geleden is dat nu nog maar een vijf- of zestal. Dus het is ook een heel goed moment om dit beleid in te voeren.

Mascha ten Bruggencate, gemeenteraadslid D66

En ondertussen gewoon doorgaan met het werken aan goede leraren, goed onderwijs, goede schoolhuisvesting, meer ruimte voor scholen. Op het moment dat scholen groeien zijn ze kennelijk goed en verdienen ze ook veel meer aandacht.

Herbert de Bruijne, voorzitter BBO

We hebben de wethouder ook horen zeggen dat ze ook echt voor uitbreiding is en dat gesprek zal ze met de schoolbesturen ook absoluut aangaan.

Nou en dat gesprek hier dat is helaas aan zijn einde gekomen. Simion we zitten aan het einde van de uitzending, maar gelukkig heb jij dat artikel geschreven in Het Parool en kunnen alle mensen dat nog nalezen. Wij danken onze gasten hier vanavond. Mascha ten Bruggecate raadslid D66, Simion Blom raadslid GroenLinks Amsterdam, Fadime Demir een Amsterdamse moeder met twee kinderen die ook aan boord zijn, Bastiaan Anink vader hier bij de Wielewaal en Herbert de Bruijne van het BBO in Amsterdam.

Terugluisteren van de uitzending kan via
http://www.radio1.nl/popup/terugluisteren-programma/2463/2014-09-09