Samenvatting leerplichtwet

Wat is de leerplicht?

Alle kinderen en jongeren tussen vijf en zestien jaar zijn leerplichtig. Dat betekent dat zij ingeschreven moeten staan op een school en die dagelijks moeten bezoeken. 

Leerplicht vanaf vier of vijf jaar?

Je kind mag naar school vanaf vier jaar. Voor de vierde verjaardag mogen kinderen al een paar dagen wennen. Je kind moet naar school vanaf vijf jaar. 

Meer informatie staat in: Wanneer mag én wanneer moet mijn kind naar school?.

Tot welke leeftijd naar school?

De leerplicht stopt (art. 3 LPW):

• aan het einde van het schooljaar na afloop waarvan de jongere ten minste twaalf volledige schooljaren een of meer scholen heeft bezocht;
• aan het einde van het schooljaar waarin de jongere de leeftijd van zestien jaar heeft bereikt.

Jongeren zonder startkwalificatie (een diploma op minimaal mbo-2, havo of vwo) moeten naar school tot hun achttiende verjaardag. Deze verlengde leerplicht heet de kwalificatieplicht. Zodra de jongere het juiste diploma heeft, mag hij met school stoppen. Ook als hij dan nog geen achttien is. 

Wat is schoolverzuim?

Als leerlingen zonder geldige reden niet naar school gaan is er sprake van schoolverzuim. In de leerplichtwet staat de term schoolverzuim niet beschreven. In de leerplichtwet staat wel dat scholen melding moeten maken als leerlingen lessen missen.

Meer achtergrond over de verschillende soorten schoolverzuim staat in: Wat zijn bij schoolverzuim de verschillen tussen absoluut, relatief, luxe- en signaalverzuim?

Is spijbelen ook schoolverzuim?

Spijbelen is een vorm van schoolverzuim waarbij de leerling kiest om zonder geldige reden een lesuur of dag van school te missen. Dat is niet toegestaan. 

Meer informatie over spijbelen staat in: Wat zijn bij schoolverzuim de verschillen tussen absoluut, relatief, luxe- en signaalverzuim?

Wie houdt toezicht op de leerplicht?

De leerplichtambtenaar controleert of de leerplicht wordt nageleefd. Scholen melden schoolverzuim via het verzuimloket van DUO. De leerplichtambtenaar ontvangt deze gegevens ook. In Amsterdam zijn verschillende leerplichtambtenaren die werken in aparte stadsdelen.

Ouders kunnen strafrechtelijk vervolgd worden en riskeren een boete als de leerplicht niet wordt nageleefd. Leerlingen boven de twaalf jaar kunnen zelf verantwoordelijk worden gehouden voor het schoolverzuim. Zij riskeren een taakstraf of boete.

Meer informatie over het toezicht op de leerplicht staat in: Wat doet de leerplichtambtenaar?.

Tijdelijke vrijstelling en verlof?

Je kan voor je kind tijdelijk vrijstelling van de leerplicht krijgen. Bijvoorbeeld voor een bezoek aan de tandarts, het ziekenhuis of ernstige familiegebeurtenissen. Hiervoor vraag je vooraf verlof van school aan. Is je kind ziek? Dan meld je dit zo snel mogelijk bij de school. Je kind hoeft gedurende de verlofperiode niet naar school.

Zie voor meer info over tijdelijke vrijstelling van de leerplicht het artikel: Hoe krijg ik verlof van school voor mijn kind?.

Kan een kind volledig vrijgesteld worden van de leerplicht?

Soms komt je kind in aanmerking voor vrijstelling van de leerplicht. Bijvoorbeeld vanwege geestelijke of lichamelijke klachten. Vraag de vrijstelling altijd op tijd aan bij de leerplichtambtenaar. Doe dit minstens één maand voordat je kind vijf jaar wordt, of anders vóór 1 juli.

Meer informatie over dit onderwerp staat in: Volledige vrijstelling van de leerplicht.