Wat betekent zittenblijven of doubleren voor uw kind?

Geplaatst door OCO op 2 juni 2023
Zittenblijven of doubleren is het overdoen van een schooljaar. Soms blijft een kind achter in zijn of haar ontwikkeling. Of de leerresultaten blijven achter. Een gevolg van zittenblijven is dat een leerling een jaar langer doet over de schoolloopbaan. In 2019 bleef tien procent van de leerlingen in het basisonderwijs zitten. In het voortgezet onderwijs bleef dat jaar zes procent van de leerlingen zitten. Leerkrachten en docenten beslissen of een leerling blijft zitten. De regels voor zittenblijven staan in de schoolgids en verschillen per school.

Waarom zittenblijven?

Leerlingen op de basisschool moeten een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. Daarom moet de school het onderwijs zoveel mogelijk afstemmen op de ontwikkeling van iedere individuele leerling (Art. 8 lid 1 WPO).

Soms besluit een leerkracht dat een kind moet blijven zitten. Bijvoorbeeld als de ontwikkeling en/of de leerresultaten van een kind opvallend achterblijven en extra ondersteuning in de klas onvoldoende effect heeft gehad. Door een jaar over te doen krijgt een leerling de mogelijkheid zich in zijn eigen tempo te ontwikkelen en de leerstof eigen te maken.

In het voortgezet onderwijs worden leerlingen voorbereid op een vervolgopleiding in het mbo, hbo of wo. Hier zijn meestal de schoolresultaten (cijfers) leidend als het gaat om bevordering naar de volgende klas. Maar docenten in het voortgezet onderwijs kijken vaak ook naar werkhouding en studietempo.

Gevolgen zittenblijven

Het gevolg van zittenblijven is dat een leerling een jaar langer doet over de schoolloopbaan. Een leerling in het basisonderwijs stroomt een jaar later door naar het voortgezet onderwijs. Een leerling in het voortgezet onderwijs stroomt een jaar later door naar het mbo, hbo of wo. Als een leerling blijft zitten, stromen zijn of haar vriendjes vaak wel door naar het volgende leerjaar. Dit kan vervelend zijn voor de leerling.

Regels voor zittenblijven verschillen per school

De regels voor zittenblijven verschillen per basisschool en middelbare school. Door de onderwijsvrijheid (Art. 23) hebben scholen ruimte bij het opstellen van regels voor zittenblijven. Veel scholen in het voortgezet onderwijs hanteren de regel dat je maximaal twee keer op die school mag blijven zitten. Het komt ook voor dat je maximaal vijf jaar over de onderbouw van havo en vwo mag doen. Daarnaast hanteren de meeste scholen voor voortgezet onderwijs overgangsnormen.

Ieder school beschrijft de regels voor zittenblijven en de overgangsnormen in de schoolgids. Daarnaast publiceren scholen de regels en overgangsnormen soms ook in het schoolplan.

Meer informatie over de regels omtrent zittenblijven? Raadpleeg dan de volgende artikelen:

Overgangsvergadering

Aan het einde van het schooljaar besluiten docenten tijdens de overgangsvergadering welke leerlingen overgaan, blijven zitten, afstromen (lager niveau) of uitstromen (naar een andere school). Deze beslissing nemen zij vanuit hun pedagogische expertise en professionaliteit. Bij de meeste scholen zijn de cijferscore en werkhouding hierbij leidend. Het is niet mogelijk om bezwaar aan te tekenen tegen deze beslissing.

Revisievergadering

Hebt u het idee dat niet alle belangen zijn meegewogen in het besluit tot zittenblijven? Dan kunt u na de overgangsvergadering een verzoek indienen om uw kind te laten bespreken tijdens de revisievergadering. Tijdens deze vergadering heroverwegen de docenten voor sommige leerlingen het besluit om te doubleren.

Tip: informeer zo snel mogelijk wanneer de revisievergadering plaatsvindt. Veel scholen plannen die namelijk enkele dagen na de overgangsvergadering, waardoor ouders maar beperkte tijd hebben om een verzoek in de dienen.

Cijfers zittenblijven primair en voortgezet onderwijs

  • 2019: tien procent van de leerlingen in het basisonderwijs blijft zitten (Bron: Onderwijs in Cijfers);
  • 2020 (coronajaar): tien procent van de leerlingen in het basisonderwijs blijft zitten (Bron: Onderwijs in Cijfers);
  • 2019: bijna zes procent van de leerlingen in het voortgezet onderwijs blijft zitten (Bron: Onderwijs in Cijfers);
  • 2020: ruim drie procent van de leerlingen in het voortgezet onderwijs blijft zitten (Bron: Onderwijs in Cijfers). Dit aantal is beduidend lager dan voorgaande jaren. Deze trendbreuk komt vermoedelijk doordat docenten dit jaar door corona meer leerlingen met tegenvallende leerresultaten het voordeel van de twijfel gaven.

Hoeveel zittenblijvers op mijn school?

Wilt u weten hoeveel procent van de leerlingen op de school van uw kind blijft zitten? Bezoek dan de website  AlleCijfers . Hier ziet u per gemeente en per school hoeveel leerlingen er in groep 8 zitten en hoeveel van hen langer dan acht jaar over de basisschool hebben gedaan.

Meer artikelen over Ontwikkeling