Op 1 augustus 2014 ging de nieuwe wetgeving passend onderwijs van start. Het eerste schooljaar passend onderwijs zit er dan ook al weer bijna op. Hoe staan we ervoor? Wat merken ouders en leerlingen van passend onderwijs? Worden de doelstellingen gehaald? Zijn er grote problemen? Hoe verloopt de afstemming met jeugdhulp en met leerlingenvervoer? OCO maakt de balans op na 1 jaar passend onderwijs. Ook de staatssecretaris, schoolbesturen en andere ouderorganisaties blikken terug.
Signalen passend onderwijs
Er zijn sinds de invoering van passend onderwijs 140 meldingen bij OCO binnengekomen waarbij thema’s rondom passend onderwijs en jeugdhulp een rol spelen. De signalen variëren van een simpele vraag over welke school goede voorzieningen heeft voor kinderen met autisme, tot complexe situaties waarbij afstemming met jeugdhulp, leerlingenvervoer, PGB en school nodig zijn.
Waar kan het beter?
Op basis van die signalen, concludeert OCO dat er na 1 jaar passend onderwijs veel zaken zijn die beter kunnen.
- De informatievoorziening aan ouders over zorg op school is nog onvoldoende. Ouders en leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben weten vaak niet waar ze aan toe zijn en welke rechten ze hebben.
- De overstap van de basisschool naar voortgezet onderwijs is voor leerlingen die ondersteuning nodig hebben extra lastig. De schoolondersteuningsprofielen zijn niet duidelijk of niet vindbaar. Bij de matching voor een passende school wordt te weinig ruimte geboden voor leerlingen die een school kiezen vanwege bepaalde ondersteuning.
- Als leerlingen verwezen worden naar speciaal onderwijs, is dit soms voor ouders een verrassing. De communicatie met ouders is te vaak niet goed. Soms lijkt ook te snel verwezen te worden naar speciaal onderwijs.
- Leerlingen die jeugdhulp, ondersteuning op school en leerlingenvervoer nodig hebben, kunnen knel komen te zitten in de regelgeving. Er is nog onvoldoende duidelijkheid en afstemming hierover.
- Als een leerling schoolregels overtreedt of bijvoorbeeld gevochten heeft op school, wordt de leerling vaak geschorst en soms verwijderd. School volgt hierbij vaak niet de procedure correct en communiceert slecht met ouders.
- De ontwikkelingsperspectieven van leerlingen zijn niet altijd op orde, en niet goed afgestemd met ouders. Daarnaast geven scholen ook ouders te weinig inzage en invloed op het leerlingdossier.
- Er is nog geen sluitend aanbod voor leerlingen die thuis komen te zitten zonder onderwijs. Samenwerking met ouders, en afstemming met leerplicht en jeugdhulp is hierbij belangrijk.
Een document met de volledige rapportage van OCO en bijbehorende aanbevelingen kun je hier downloaden: Signalen invoeringsjaar passend onderwijs OCO
Voortgangsrapportage tweede kamer
De staatssecretaris van onderwijs, Sander Dekker, stuurde begin juni ook de 7e voortgangsrapportage passend onderwijs naar de tweede kamer. Eind juni gaat de kamer daarover met hem in debat. De staatssecretaris lijkt een stuk optimistischer over de voortgang die in het eerste jaar passend onderwijs is geboekt dan wat blijkt uit de signalen van OCO. Dekker ziet o.a. veel vooruitgang in de samenwerking tussen scholen, het bieden van een dekkend aanbod en het terugdringen van thuiszitters. Tegelijkertijd ziet ook Dekker nog een aantal punten waar verbetering mogelijk en nodig is. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de afstemming met jeugdhulp, en de zorg voor leerlingen met een ernstige meervoudige beperking. Ook de bureaucratie baart de staatssecretaris zorgen.
Rondetafelgesprek passend onderwijs.
Op 16 juni vond in de Tweede Kamer een rondetafelgesprek plaats waarbij schoolbesturen, belangenorganisaties, vakbonden, diverse deskundigen en ouders aan de Tweede Kamerleden vertelden hoe hun beeld was na 1 jaar passend onderwijs. Ook hier bleek er een groot verschil te zijn tussen de wat optimistischere blik van bijvoorbeeld de schoolbesturen en de soms negatieve ervaringen van ouders in de praktijk.
Thema’s die ouders en ouderorganisaties onder andere noemden waren:
- De informatiepositie van ouders moet beter
- Ontschotting tussen zorg en onderwijs is nodig
- De leerplicht zou vervangen moeten worden door een leerrecht
- Passend onderwijs is er ook voor talentvolle leerlingen
De notitie van Ouders en Onderwijs, die mede tot stand kwam met inbreng van OCO, kun je hier downloaden: Tekst Ouders en Onderwijs passend onderwijs