Verslag ‘Onze Nieuwe School’ ontwerpdag

Programma

12.00-13.00 uur:
Plenaire opening (met wethouder Simone Kukenheim, directeur Kennisland Chris Sigalof, inleiders Thomas van Aalten & Pablo Lamberti)

13.00-14.00 uur: Workshops ronde 1
14.00-15.00 uur: Pauze
15.00-16.00 uur: Workshops Ronde 2

16.00-17.00 uur:
Plenaire Afsluiting met leerlingen Anouar Eddarif (10 jaar), Kenza El Hassnaoui (9 jaar) en Meryem Basoglu (12 jaar, tevens jurylid) + Introductie Jury: Aleid Truijens auteur & journalist (voorzitter), Johannes Visser docent & journalist, ­Michael Idema leraar, ­Monique Volman hoogleraar Onderwijskunde< Meryem Basoglu

Workshops

1. Hoe richt je een school op? ­ door Frum van Egmond (Wat komt er bij het starten van een nieuwe school kijken en waar begin je?)
2. Welke rol kan ICT spelen? ­ door Cor de Beurs (Welke bestaande technologische ontwikkelingen kunnen ondersteuning bieden in je schoolconcept?)
3. Waar ligt de vraag van de stad? ­ door Lotje Cohen (Wat zeggen de cijfers over de vraag naar onderwijs? Welke scholen zijn er nodig?)
4. Waar moet je op letten volgens de inspectie? ­ door Arnold Jonk (Welke valkuilen zijn er voor het starten van een nieuwe school en hoe voorkom je deze?)
5. Matchmakers: vraag en aanbod om een plan in te dienen ­ door Jos van Kuik en Willemijn de Jong (Wat heb jij nodig om je plan verder te brengen, en hoe kunnen we elkaar helpen?)

Opening met wethouder Simone Kukenheim en Chris Sigaloff

Simone Kukenheim, wethouder onderwijs gemeente Amsterdam

• ­Tot 2020 zal het aantal leerlingen in het PO groeien met 5 tot 7 %.
• Tot 2020 zal het aantal leerlingen in het VO groeien met 8 tot 11 %.
• Relatief meer aanmeldingen voor havo/vwo.
• Relatief meer aanmeldingen voor categorale scholen op vwo niveau.
• Relatief meer aanmeldingen voor havo op scholengemeenschappen, ivm de mogelijkheid tot ‘opstromen’. Voor deze scholengemeenschappen is het daarom juist van belang dat vwo onderdeel blijft van de school.
• Deze ‘onderwijs challenge’ is met nadruk een o​pen opdracht,​iedereen mag zijn/haar idee en plan inbrengen.
• ­Een plan moet wel voldoen aan de wettelijke regelgeving wil het kans maken om te slagen.
• ­Veel van de ideeen, ook als ze niet uitgewerkt worden tot een school, kunnen gebruikt worden door bestaande scholen (besturen) om onderwijsvernieuwing door te voeren.

Chris Sigaloff, directeur Kennisland

• Dit is een uniek experiment, zowel in Nederland als waarschijnlijk daarbuiten.
• ­Innovatie komt tegenwoordig niet meer alleen uit bepaalde kringen (beleidsmakers, wetenschappers etc), maar meer van ‘overal’ uit de samenleving.
• Kennisland is een denktank voor maatschappelijke vernieuwing.­ Kennisland faciliteert in dit project de processen en zoekt naar ‘matching’ van verschillende personen en partijen om deze processen uit te werken.
• ­ Er zijn tot nu toe 30 plannen ingediend.
• ­ Veel plannen komen van leraren.
• ­ Een aantal plannen doorbreekt de huidige PO / VO verdeling.
• ­ Veel plannen zijn voor het VO (dus hierbij de oproep ook plannen in te dienen voor het PO).
• ­ De plannen zijn heel divers.
• ­ De meeste plannen zijn ‘visie gedreven’, gaan over onderwijsconcepten. “Hoe kunnen kinderen leren?”.

Workshop Lotje Cohen

Alle cijfers en prognoses zijn te vinden op: www.oisamsterdam.nl

Workshop Arnold Jonk, hoofd onderwijs inspectie

Er is heel veel mogelijk in Nederland: relatief weinig ‘vormvoorschriften’. Welke wel? D​ie kan je in de Wet op het Primair Onderwijs vinden. Denk dan aan:

• ­Bevoegdheden van leraren.
• Verplichte onderwijstijd.
• Aanbod: kerndoelen moeten gehaald worden.
• Verplicht leerlingvolgsysteem, met een aantal methode­ onafhankelijke toetsen. (zie ook de wetten WPO of WVO voor meer details).

Er is dus vrij weinig beperking op de v​orm ​van het onderwijs, de inspectie beoordeelt alleen het effect ​dat het onderwijs heeft op de leerlingen.

­

Beoordeling

Hoe beoordeelt de inspectie een school?
Ogen + oren + beleid op schrift!

­Beleid op schrift: een goede school administreert alleen dat wat de lessen omschrijft of verbeteringen van de lesinhoud beschrijft.

­Hoe wordt het e​ffect​ beoordeeld? m.n.:

• ­Is het onderwijs passend bij deze leerlingen?
• ­Is het zorgplan passend voor deze leerlingen?
• ­Wordt er aandachtig gewerkt in de klassen?
• ­Halen de leerlingen goede resultaten?
• ­Gesprekken met leerlingen om bovenstaande zaken te toetsen

Angst

Er heerst in Nederland vrij veel ‘angst’ voor de onderwijsinspectie. Hoe komt dat?

• Gebrek aan communicatie in het verleden.
• ­Zondebok effect (ieder wijst naar de ander: schoolbesturen, directies, leraren, ouders, etc).
• Alleen negatieve berichtgeving kwam naar buiten. Daarom nieuwe tendens nu: juist ook positieve geluiden laten horen vanuit de inspectie.

Publieksvraag

Hoe gaan we om met de risicofactor bij het starten van een nieuwe school? Mag er geëxperimenteerd worden met kinderen? Antwoord Arnold Jonk:

“Neem je verantwoordelijkheid! Als een experiment niet lukt en de school ‘faalt’, dan is dat misschien een leerzaam proces geweest voor de oprichter(s), maar voor de leerlingen een verloren schoolperiode: zij krijgen geen herkansing!”

­Tip van Arnold Jonk

Het zou interessant zijn om ‘inclusief’ onderwijs te introduceren in Nederland, dwz het gewone onderwijs en het speciale onderwijs samen te voegen. In het buitenland (bv Canada) is dat soms heel gebruikelijk en met goede resultaten!

Mening van leerlingen

Anouar Eddarif (10 jaar)

• ­Toetsen zijn een momentopname, er moet gekeken worden naar het kind over een heel schooljaar
• ­Kinderen moeten leren omgaan met nieuws uit de buitenwereld
• ­Kinderen hebben een plek voor zichzelf nodig
• ­Kinderen moeten (meer) naar buiten!

Kenza El Hassnaoui (9 jaar), over veiligheid op school

• ­Kinderen moeten elkaar leren kennen, door plaatsen/momenten te creeren waar kinderen uitverschillende klassen elkaar kunnen ontmoeten.
• ­Een gebouw moet niet te groot zijn, maar wel genoeg ruimte geven aan iedereen.
• ­Kinderen moeten leren niet naar het/elkaars niveau te kijken maar naar wat van binnen zit!

Meryem Basoglu (12 jaar)

• ­heeft een ‘creatief systeem’ ontworpen! Veel kinderen weten niet wat ze kunnen en willen. Dit komt doordat de creativiteit niet kan stromen. Door meer ruimte en aandacht te geven aan creativiteit wordt dit opgelost.

Voorstelrondje jury

Waar gaan de juryleden op letten bij de beoordeling van de plannen?

• ­  Johannes Visser: focus op docentschap
• ­  Meryem Basoglu: focus op creativiteit
• ­  Monique Volman: wetenschappelijke onderbouwing
• ­  Michael Idema: iets nieuws, iets dat nog nooit is bedacht
• ­  Aleid Truijens: educatie moet voorbereiden op elke toekomst, op het leven (niet alleen op de arbeidsmarkt)

Meer info

Zie voor een uitgebreid verslag van de ontwerpdag de website van Kennisland. 14 augustus 23.59 uur is de deadline voor inzendingen!