Inspiratie om Amsterdams onderwijs te verbeteren: Onze nieuwe school

Analyse van de voorstellen

Van de 124 voorstellen heeft OCO gekeken naar de 50 voorstellen die de meeste stemmen kregen. Deze 50 populairste plannen lijken op het eerste gezicht erg divers. Voorbeelden zijn een Latijnse school, een school voor jongens, een school als stadsatelier. Bij het nader bestuderen blijken een aantal thema’s herhaaldelijk terug te komen. Hiermee biedt het initiatief van de ‘Kraamkamer’ niet alleen ruimte aan nieuwe scholen, maar geeft ook schoolleiders, besturen en beleidsmakers waardevolle inspiratie en informatie over de huidige staat van het onderwijs. De thema’s waar de voorstellen aandacht voor vragen zijn: het stimuleren van creativiteit, onderwijs op maat, de school als gemeenschap en ontschotting.

Het stimuleren van creativiteit

Tien van de populairste 50 schoolplannen hebben als hoofdthema het stimuleren van creativiteit en inventiviteit van leerlingen. Op basis hiervan lijkt duidelijk dat dit nu gemist wordt op Amsterdamse scholen. Leerlingen krijgen lesstof te makkelijk aangereikt en de methodieken doen te weinig een beroep op de creatieve mogelijkheden van kinderen, zo valt in verschillende plannen te lezen. Hoe het dan wel zou moeten staat bijvoorbeeld omschreven in plan #41, Het atelier is het hart van de school:

“Maken, spelen, samenwerken en onderzoeken zijn belangrijke manieren waarop kinderen leren. Hier willen wij meer ruimte aan geven.”

Onderwijs op maat

Negen plannen voor een nieuwe school leggen de focus op het maatwerk dat ze in het onderwijs willen bieden. Ze zetten zich af tegen een standaard lespakket en een standaard tempo zoals dat op veel scholen nu wordt geboden. In de plannen wordt maatwerk geboden door bijvoorbeeld de interesses van leerlingen te volgen, of door voor iedere leerling een eigen ontwikkelplan op te stellen. Zo heeft voorstel #2, Agora, als slogan:

“Leren op jouw manier.”

De school als gemeenschap

Zeven voorstellen richten zich op de school als gemeenschap van leerlingen, leraren, ouders en de omgeving buiten de school. Deze plannen richten zich op het creëren van een cultuur en sfeer waar iedere leerling tot zijn of haar recht komt. Sommige voorstellen stellen ook dat iedere leerling op de school welkom zou moeten zijn. Vaak wordt genoemd dat de betrokkenheid van ouders groter zou moeten zijn dan nu op veel scholen de praktijk is. Plan #95, Wereldschool Amsterdam, stelt bijvoorbeeld:

“Niemand valt uit de schoolgemeenschap.”

Een ander voorbeeld is voorstel #36 voor een Essential school. De initiatiefnemers stellen over hun wensschool: “De leerlingen voelen zich thuis in de community die hun school is.”

Ontschotting

Er zijn vijf voorstellen die kiezen voor een school die de huidige schotten achter zich laat. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om schotten tussen voorschoolse voorzieningen en school, of de schotten tussen basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Er zijn plannen die zich richten op leerlingen van 0 tot 18 en voorstellen voor scholen waarbij leerlingen op VMBO, Havo en VWO niveau samen les krijgen. Een voorbeeld is voorstel #69 voor de Alan Turingschool.

Ze stellen dat het op deze school niet gaat “om het lesgeven, maar om het leren.”

De school richt zich op leerlingen van 4 tot 18 jaar oud en wil 50 weken per jaar open zijn van 8.00. tot 22.00.

Vijftien initiatieven naar de volgende fase

Het project Onzenieuweschool.nl wordt in opdracht van gemeente Amsterdam begeleid door Kennisland.
Uit de 124 plannen zijn via een stemronde en de beoordeling door een jury nu nog 15 voorstellen over. Deze gaan naar de volgende fase van het project, de ‘incubator’, en krijgen de ruimte om de komende maanden met een coach hun plannen verder uit te werken. Uiteindelijk zullen drie à vier nieuwe scholen daadwerkelijk opgericht worden. Deze winnende initiatieven zullen door de gemeente in de zogenoemde ‘kraamkamer’ bij hun start worden ondersteund met bijvoorbeeld (tijdelijke) huisvesting, inrichting en leermiddelen, tegemoetkoming in extra personeelslasten en begeleiding.

Alle 124 ingediende voorstellen zijn nog te lezen op de website onzenieuweschool.nl. Het Parool schreef op 1 september 2015 een artikel over de nieuwe schoolplannen, dat artikel lees je hier.