Vanaf 25 februari 2022 vervallen de anderhalve meter afstand en de mondkapjesplicht in de samenleving, ook in het onderwijs en de buitenschoolse opvang. Daarom mogen ouders en verzorgers bijvoorbeeld weer de school in. Leerlingen en studenten blijven thuis met klachten of een positieve testuitslag, maar hoeven sinds 25 januari 2022 niet meer in quarantaine als iemand in de klas besmet is. Vanaf 10 januari 2022 zijn de buitenschoolse opvang, basisscholen, middelbare scholen en scholen voor speciaal (voortgezet) onderwijs onafgebroken open voor fysiek onderwijs, het mbo en hoger onderwijs volgden een week later. Het coronavirus is nog niet weg. Basisregels zoals regelmatig handen wassen, geen handen geven en in de elleboog niezen gelden nog steeds.
De informatie op deze pagina is geordend per onderwijssector. Scroll daarvoor naar beneden. De meest recente maatregelen zijn op specifieke thema’s geordend en bovenaan weergegeven:
Op 15 februari 2022 meldt minister Kuiper in zijn kamerbrief 25 295 nr 1775 dat vanaf 25 februari 2022 de anderhalve meter afstand en het mondkapje grotendeels verdwijnen, op een aantal uitzonderingen na.
Vanwege het vervallen van de anderhalve meter afstand mogen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs ouders, verzorgers en externen weer de school in.
Voor het mbo en het hoger onderwijs betekent dit dat de maximale groepsgrootte van 75 personen per ruimte vervalt.
Op 25 januari 2022 meldt minister Kuiper in zijn kamerbrief 25 295 nr 1746dat het quarantaineadvies wordt versoepeld. Het quarantaineadvies vanwege besmettingen in de groep of klas vervalt volledig. Ook voor leerlingen jonger dan 18 jaar in het mbo en het hoger onderwijs vervalt per direct het quarantaineadvies na nauw contact met een besmet. Let op: er gelden nog wel maatregelen zoals handen wassen, afstandsregels en een mondkapje waar dat nodig is. Alle leerlingen en studenten blijven thuis als zij zelf klachten hebben of positief getest zijn.
Op 25 januari 2022 meldt minister Kuiper in zijn kamerbrief 25 295 nr 1746 dat de mondkapjesplicht in het mbo en hoger onderwijs wordt versoepeld. Het mondkapje mag af als men zit, mits anderhalve meter afstand kan worden gehouden. Dit geldt voor zowel studenten, onderwijspersoneel en andere medewerkers.
Alle scholen in het basisonderwijs en speciaal (basis)onderwijs gingen de week vóór de kerstvakantie dicht. Gedurende de kerstvakantie zijn er geen nieuwe maatregelen aangekondigd over een verlengde scholensluiting. Het basisonderwijs en speciaal (basis)onderwijs heropende daarom vanaf 10 januari 2022 voor fysiek onderwijs.
In het mbo en hoger onderwijs mag vanaf 17 januari 2022 weer fysiek onderwijs gegeven worden. Dat meldt minister Kuiper in zijn kamerbrief 25 295 nr 1717 van 14 januari 2022. De maximale groepsgrootte van 75 personen per ruimte zijn nog steeds van kracht, met uitzondering van examens en tentamens.
Alle leerlingen kunnen vanaf schooljaar 2021-2022 volledig naar school en hoeven geen 1,5 meter afstand meer te houden tot medeleerlingen of tot onderwijspersoneel. Wel houdt onderwijspersoneel nog onderling 1,5 meter afstand. Ook houdt onderwijspersoneel nog 1,5 meter afstand tot ouders en houden ouders ook 1,5 meter afstand tot elkaar. Als één leerling besmet is hoeft niet meer de hele klas thuis te blijven. Leerlingen hoeven in dat geval ook niet meer verplicht te testen. Bij meerdere besmettingen kan de GGD advies geven over een passende oplossing.
Niet volledig gevaccineerde medewerkers testen zichzelf twee keer per week preventief met een zelftest.
Per 25 september is de 1,5 meter afstandsmaatregel volledig vervallen, ook voor onderwijspersoneel.
Uitgebreide informatie is te vinden in het Servicedocument primair onderwijs (basisonderwijs en (speciaal)basisonderwijs) coronavirus versie 21 september 2021.
Op 26 november 2021 kondigt het kabinet in een persconferentie aan dat per 29 november extra maatregelen gelden. Het gaat om regels die tijdens een eerdere lockdown zijn toegepast: preventief testen, thuisblijven met klachten, afstand houden en een mondkapjesplicht.
Uitgebreide informatie is te vinden in de kamerbrief van demissionair minister De Jonge van 26 november 2021 en het Servicedocument primair onderwijs (basisonderwijs en speciaal (basis)onderwijs coronavirus, versie 19 november 2021.
Onderwijspersoneel en leerlingen vanaf groep 6 wordt gevraagd om zichzelf 2 keer per week preventief te testen met een zelftest. Ook als je al gevaccineerd bent.
Onderwijspersoneel en leerlingen met klachten moeten thuisblijven en zich altijd laten testen bij de GGD. De regels voor snottebellen worden strenger: ook kinderen met milde neusverkoudheid – zoals een snotneus – blijven thuis en laten zich testen bij de GGD.
Als een huisgenoot positief test op corona – bijvoorbeeld een ouder of broertje – dan blijft een leerling ook thuis.
Scholen spreiden pauzes zoveel mogelijk en maken looproutes om afstand te kunnen houden. Er is zo min mogelijk contact tussen verschillende klassen en ouders en leerkrachten onderling. 10-minutengesprekken vinden bijvoorbeeld weer digitaal plaats.
Scholen kunnen nog steeds activiteiten zoals sinterklaas en het kerstdiner organiseren. Er mogen geen mensen van buiten de school bij aanwezig zijn. Ouders kunnen daarom niet kijken bij (jaar)activiteiten.
Het mondkapje voor onderwijspersoneel is weer verplicht. De mondkapjesplicht geld niet voor leerlingen in het basisonderwijs (art. 2a.2 lid 4 Tijdelijke regeling maatregelen covid-19). Voor leerlingen vanaf groep 6 geldt wel het dringende advies om een mondkapje op te doen buiten de klas. Als kinderen zitten op een vaste plek, dan mag het mondkapje af. De tijdelijke wet waarin leerlingen zijn uitgezonderd van de mondkapjesplicht vervalt in principe per 1 maart 2022. Deze wet kan tussentijds aangepast of verlengd worden.
Op 14 november 2021 kondigt het kabinet in een persconferentie de verlenging aan van de extra maatregelen die sinds 29 november gelden tot in ieder geval 14 januari 2022. Ook gaan het basisonderwijs en scholen voor het speciaal (basis)onderwijs de week voor de kerstvakantie dicht. Dit is verplicht. Scholen kunnen nog steeds een kerstactiviteit organiseren, maar deze activiteit moet wél uiterlijk 17 december plaatsvinden, de laatste schooldag. Ouders en verzorgers zijn nog steeds niet welkom bij deze activiteit.
De buitenschoolse opvang sluit ook na 17 december 2021. In tegenstelling tot het basisonderwijs gaat de buitenschoolse opvang vanaf 24 december 2021 weer open.
Noodopvang op school en de buitenschoolse opvang is tussen 17 december en 24 december 2021 wel beschikbaar voor ouders of verzorgers met een cruciaal beroep.
Uitgebreide informatie over de schoolsluiting is te vinden in de kamerbrief van demissionair minister De Jonge van 14 december 2021.
Op 18 december 2021 kondigde het kabinet een verzwaring van de corona-maatregelen aan. Deze verzwaring heeft geen gevolgen voor het primair onderwijs vanwege de maatregelen van 14 december 2021. In principe openen alle scholen vanaf 10 januari 2022 weer de deuren.
Uitgebreide informatie over de verzwaring van de maatregelen is te vinden in de brief met maatregelen naar aanleiding van het 134e OMT advies d.d. 18 december 2021.
Op 3 januari 2022 kondigde het kabinet aan dat het primair onderwijs en voorgezet (speciaal) onderwijs per 10 januari 2022 weer de deuren openen. Ook de buitenschoolse opvang opent vanaf 10 januari 2022 weer. De aanvullende maatregelen die vanaf 29 november 2021 tot de kerstvakantie zijn gehanteerd worden verlengd. Uitgebreide informatie over de opening van het primair onderwijs en voortgezet (speciaal) onderwijs is te vinden in de Maatregelenbrief COVID-19 3 januari 2022.
Zie voor actuele info de faq van de Rijksoverheid over het coronavirus en het basisonderwijs en speciaal onderwijs, en de website lesopafstand.nl.
Alle leerlingen kunnen volledig naar school en hoeven geen 1,5 meter afstand meer te houden tot medeleerlingen. Wel houden leerlingen nog 1,5 meter afstand tot onderwijspersoneel. Ook houdt onderwijspersoneel nog onderling 1,5 meter afstand (en tot ouders in de school).
Niet volledig gevaccineerde leraren en leerlingen testen zichzelf twee keer per week preventief met een zelftest, dit is vrijwillig.
Leerlingen en leraren die minstens twee weken volledig gevaccineerd zijn hoeven niet in quarantaine als ze contact hebben gehad met een besmet persoon. Wel blijft voor iedereen de basisregel gelden, ook voor volledig gevaccineerden, om thuis te blijven en te laten testen bij klachten.
Demissionar minister Slob verzond een kamerbrief start nieuwe schooljaar in het funderend onderwijsvan 13 augustus 2021 waarin hij ingaat op o.a. OMT-adviezen, testbeleid, het Nationaal Programma Onderwijs en ventilatie.
Voor alle leerlingen en medewerkers zijn sinds 25 september 2021 de mondkapjesplicht buiten de les- of collegezalen en de 1,5 meter afstand vervallen.
Uitgebreide informatie is te vinden in het Servicedocument voortgezet onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs coronavirus versie 21 september 2021.
Op 26 november 2021 kondigt het kabinet in een persconferentie aan dat per 29 november extra maatregelen gelden. Het gaat om regels die tijdens een eerdere lockdown zijn toegepast: preventief testen, thuisblijven met klachten, afstand houden en een mondkapjesplicht.
Uitgebreide informatie is te vinden in de kamerbrief van demissionair minister De Jonge van 26 november 2021 en het Servicedocument voortgezet onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs coronavirus, versie 19 november 2021.
Onderwijspersoneel en leerlingen wordt dringend geadviseerd om zichzelf 2 keer per week preventief te testen met een zelftest. Ook als je al gevaccineerd bent.
Onderwijspersoneel en leerlingen met klachten moeten thuisblijven en zich altijd laten testen bij de GGD. De regels voor snottebellen worden strenger: ook kinderen met milde neusverkoudheid – zoals een snotneus – blijven thuis en laten zich testen bij de GGD.
Als een huisgenoot positief test op corona – bijvoorbeeld een ouder of broertje – dan blijft een leerling ook thuis.
Scholen spreiden pauzes zoveel mogelijk en maken looproutes om afstand te kunnen houden. Er is zo min mogelijk contact tussen verschillende klassen en ouders en leerkrachten onderling. Waar het kan blijft onderwijspersoneel op 1,5 meter afstand van elkaar. Leerlingen hoeven onderling geen 1,5 meter afstand te houden van elkaar en het onderwijspersoneel.
Scholen kunnen nog steeds activiteiten in november en kerst organiseren, zoals een kerstbal of jaarafsluiting. Er mogen geen mensen van buiten de school bij aanwezig zijn. Ook geen ouders of verzorgers. Ouders of verzorgers komen in principe niet in de school, tenzij dit echt niet anders kan.
Het mondkapje voor onderwijspersoneel en leerlingen is weer verplicht (art. 2a.2 lid 1 Tijdelijke regeling maatregelen covid-19). Als je op een vaste plek zit, dan mag het mondkapje af. De tijdelijke wet waarin dit is geregeld vervalt in principe per 1 maart 2022. Deze wet kan tussentijds aangepast of verlengd worden.
Op 14 december 2021 2021 kondigt het kabinet in een persconferentie de verlenging aan van de extra maatregelen die sinds 29 november gelden tot in ieder geval 14 januari 2022.
Uitgebreide informatie over de verlening van de extra maatregelen is te vinden in de kamerbrief van demissionair minister De Jonge van 14 december 2021.
Studenten en docenten in het kunnen zelftesten aanvragen via www.zelftestonderwijs.nl. Per aanvraag via het SURF-portaal worden er 4 zelftesten thuisbezorgd.
Zie voor actuele info de faq van de Rijksoverheid over het coronavirus en voortgezet onderwijs en de faq van de Rijksoverheid over het coronavirus en onderwijs op afstand.
Op 18 december 2021 kondigde het kabinet een verzwaring van de corona-maatregelen aan. Net als het primair onderwijs sluit het voortgezet onderwijs de week vóór de kerstvakantie: van 21 december 2021 tot en met 24 december 2021. Noodopvang is beschikbaar voor ouders of verzorgers met een cruciaal beroep, kwetsbare jongeren, tentamens, examens en praktijkgerichte onderwijsactiviteiten. In principe openen alle scholen vanaf 10 januari 2022 weer de deuren.
Uitgebreide informatie over de verzwaring van de maatregelen is te vinden in de brief met maatregelen naar aanleiding van het 134e OMT advies d.d. 18 december 2021.
Vanaf maandag 30 augustus 2021 is fysiek onderwijs weer volledig toegestaan in het mbo, op hogescholen en universiteiten. Er hoeft geen 1,5 meter afstand gehouden te worden. Wel is de groepsgroote bij lesactiviteiten beperkt tot 75 personen in een ruimte. Bij sociale activiteiten in bijvoorbeeld de introductieperiode geldt een beperking tot 30 personen. Aan studenten en medewerkers die nog niet volledig gevaccineerd zijn wordt gevraagd om tweemaal per week een preventieve zelftest te doen, dit is vrijwillig. De basisregel blijft gelden om thuis te blijven en te laten testen bij klachten.
Een uitgebreide versie van deze maatregelen is te lezen in de kamerbrief van 13 augustus 2021 van demissionair minister van Engelshoven en in een afschrift van 13 augustus 2021 aan de onderwijsinstellingen.
Voor alle studenten en medewerkers vervallen per 25 september 2021 de mondkapjesplicht buiten de les- of collegezalen en de 1,5 meter afstand. Uitgebreide informatie hierover is te vinden in het Servicedocument mbo-aanpak coronavirus COVID-19 versie 5.3 van 24 september 2021 en het Servicedocument HO 2021-2022 versie 12.0 van 22 september 2021.
Op 2 november 2021 meldt het kabinet in een persconferentie dat per 6 november extra maatregelen gelden.
Het mondkapje is sinds 6 november 2021 weer verplicht is in een mbo en het hoger onderwijs, mits je geen vaste zitplek hebt (art. 2a.2 lid 1 en 2 Tijdelijke regeling maatregelen covid-19 ). Als je een les volgt in een lokaal of in de aula aan het lunchen bent, dan mag het mondkapje af. Uitgebreide informatie is te vinden in de kamerbrief van 2 november 2021 van demissionair minister De Jonge.
De tijdelijke wet waarin de mondkapjesplicht in het mbo en hoger onderwijs is geregeld vervalt in principe per 1 maart 2022. Deze wet kan tussentijds aangepast of verlengd worden.
Op 12 november 2021 kondigt het kabinet in een persconferentie aan dat per 13 november de maximale groepsgrootte in het mbo en hoger onderwijs wordt beperkt tot 75 studenten per ruimte. Dit geldt niet voor tentamens en examens. Een uitgebreide versie van deze maatregel is te lezen in de kamerbrief van 12 november 2021 van demissionair minister De Jonge.
Op 26 november 2021 kondigt het kabinet in een persconferentie nieuwe maatregelen aan: het mbo en hoger onderwijs blijft wél open.
Uitgebreide informatie is te vinden in de kamerbrief van demissionair minister De Jonge van 26 november 2021.
Het advies voor studenten en medewerkers om preventief zelftesten te gebruiken blijft gelden. Studenten en medewerkers kunnen gratis zelftesten aanvragen vai deze website.
Bij klachten die passen bij het coronavirus blijft een student of medewerker thuis en laat zich zo snel mogelijk testen bij de GGD. Ook als je al gevaccineerd bent.
Als een huisgenoot positief test op corona – bijvoorbeeld een ouder, zusje of kind – of nauw contact met iemand die positief is getest, dan blijf je ook thuis.
Maatregelen zoals looproutes zijn noodzakelijk om het onderwijs fysiek door te kunnen laten gaan. Als het door het naleven van quarantaineregels tijdelijk niet mogelijk is om voor een bepaalde groep of opleiding volledig fysiek onderwijs te geven, dan kunnen lessen online aangeboden worden.
Op 14 november 2021 kondigt het kabinet in een persconferentie de verlenging aan van de extra maatregelen die sinds 29 november gelden tot in ieder geval 14 januari 2022.
Studenten en docenten in het mbo en hoger onderwijs kunnen zelftesten aanvragen via www.zelftestonderwijs.nl. Per aanvraag via het SURF-portaal worden er 4 zelftesten thuisbezorgd.
Uitgebreide informatie over de verlening van de extra maatregelen is te vinden in de kamerbrief van demissionair minister De Jonge van 14 december 2021.
Op 18 december 2021 kondigde het kabinet een verzwaring van de corona-maatregelen aan. Het mbo en hoger onderwijs sluiten de week vóór de kerstvakantie: van 21 december 2021 tot en met 24 december 2021. In principe openen alle instellingen vanaf 10 januari 2022 weer de deuren.
Uitgebreide informatie over de verzwaring van de maatregelen is te vinden in de brief met maatregelen naar aanleiding van het 134e OMT advies d.d. 18 december 2021.
Vanaf 10 januari 2022 tot in ieder geval 15 januari 2022 wordt afstandsonderwijs gegeven in het mbo en het hoger onderwijs. Fysiek onderwijs is daardoor nog steeds niet mogelijk, maar er zijn uitzonderingen: studenten die deelnemen aan praktijkgericht onderwijs, studenten die tentamens en examens moeten maken en studenten in kwetsbare positie (waaronder mbo niveau 1 en 2). Dit is vergelijkbaar met de situatie uit het voorjaar van 2021 en de laatste weken van 2021. Bibliotheken van onderwijsinstellingen blijven ook open voor studenten. Uitgebreide informatie over de sluiting van het mbo en het hoger onderwijs is te vinden in de Maatregelenbrief COVID-19 3 januari 2022.
Op 14 januari 2022 kondigde het kabinet aan dat het mbo en het hoger onderwijs het fysieke onderwijs vanaf 15 januari 2022 weer hervatten. De maximale groepsgrootte is 75 studenten.
Zie voor actuele info over coronavirus en het mbo de FAQ van de Rijksoverheid en coronavirus en het hoger onderwijs de FAQ van de Rijksoverheid.
De meest actuele gezondheidsinformatie van de overheid is te vinden op de website van het RIVM.
Veiligheidsmaatregelen ten behoeve van de gezondheid zijn sinds 28 november 2021 in de Tijdelijke regeling maatregelen covid-19vastgelegd. Daarin is ook de lockdown opgenomen die 28 november 2021 is ingegaan.
Tijdens de coronacrisis zijn er in de verschillende onderwijssectoren protocollen en handreikingen opgesteld. Om overzicht te bieden heeft het ministerie van OCW na overleg met vakbonden, sectororganisaties en belangenorganisaties servicedocumenten opgesteld voor de schoolbesturen. Deze servicedocumenten krijgen regelmatig een update, de nieuwste versies zijn:
* Dit gedeelte van het artikel heeft betrekking op schooljaar 2020-2021. De laatste aanpassing van dit gedeelte was op 12 juli 2020.
Het basisonderwijs en het speciaal (basis)onderwijs zijn per 8 februari 2021 weer open. Basisscholen verdelen de klassen in kleine groepen die onderling 1,5 meter afstand houden, als daar ruimte voor is op school. Het voortgezet onderwijs is per 31 mei 2021 volledig open: Om besmetting te voorkomen en uit preventie testen leerkrachten en leerlingen zich met zelftesten. Leerlingen hoeven onderling geen 1,5 meter afstand meer te houden. Sinds 26 juni is de mondkapjesplicht grotendeels vervallen. Als scholieren in het schoolgebouw lopen is een mondkapje nog verplicht, het mag af als leerlingen op hun plek zitten. Studenten kunnen weer één dag per week naar hun opleiding, in het mbo sinds 1 maart en in het hoger onderwijs sinds 26 april. Verkouden scholieren of studenten mogen niet naar school, chronische klachten en hooikoorts uitgezonderd. Kinderen in het basisonderwijs mogen sinds 12 juli met verkoudheidsklachten naar school en de BSO.
De informatie op deze pagina is geordend per onderwijssector plus enkele specifieke thema’s, scroll naar beneden of gebruik onderstaande (anchor)links:
Het ministerie van OCW heeft praktische richtlijnen (versie 3 februari 2021) opgesteld waarmee de basisscholen en het speciaal (basis)onderwijs open kunnen vanaf 8 februari 2021, samengevat komen die neer op:
Ouders of verzorgers die kinderen brengen of halen van de groepen 1 tot en met 6 blijven buiten de school. Ook komen ze alleen (niet beide ouders). Bij de school houden ze afstand en dragen ze een mondkapje. Kinderen van groep 7 en 8 komen zoveel mogelijk zelf naar school. Waar mogelijk wordt het schoolplein ingedeeld in verschillende ophaal- en brengzones.
Als de ruimte het toelaat maakt de school looproutes met eenrichtingsverkeer. Als door beperkte ruimte in de school leerlingen van groep 7 en 8 geen afstand kunnen houden van andere leerlingen, dan is het advies dat zij een mondkapje dragen wanneer zij door de school bewegen. Op hun vaste plek kan het mondkapje af.
Om contacten te beperken werken scholen met gespreide begin- en eindtijden en pauzetijden. Buitenspelen gebeurt alleen met de eigen klas en klassen worden niet gemengd. Of de indeling in subgroepjes (zie onder) ook wordt aangehouden bij het buitenspelen is nog niet af te leiden uit de overheidsinformatie, dat lijkt wel logisch.
Onderwijspersoneel houdt anderhalve meter afstand tot elkaar en blijft zoveel mogelijk gescheiden, ook tijdens pauzes en andere momenten. Op school vinden alleen lessen en onderwijsondersteunende activiteiten plaats. Teamoverleg vindt online plaats. Tussen leerlingen onderling en tussen leerlingen en personeel is geen 1,5 meter afstand verplicht. Maar leerlingen kunnen wel worden ingedeeld in vaste groepjes, waarbij de vaste groepjes afstand van elkaar houden.
Scholen krijgen het dringende advies om schoolklassen in te delen (cohorteren) in vaste groepjes – ook wel ‘subgroepen’ of ‘bubbles’ genoemd. Dan hoeven minder leerlingen in quarantaine als er toch een besmetting plaatsvindt. Als er niet met kleine groepjes gewerkt wordt, dan moet de hele klas in quarantaine bij een besmetting. De lokale GGD bepaalt de quarantainemaatregelen wanneer zich een besmetting voordoet.
In de onderbouw is geen indeling in subgroepen nodig. In de groepen 4, 5 en 6 is het dringende advies om groepjes van vijf kinderen te maken die bij elkaar in de buurt mogen komen. Voor de groepen 7 en 8 geldt het dringende advies om te werken met kleinere groepjes of in vaste koppels (duo’s). Dergelijke vaste groepjes zitten dan 1,5 meter van elkaar in de klas.
Als een school onvoldoende ruimte heeft is indeling in subgroepen niet verplicht. Het is wel noodzakelijk dat de school goed registreert wie aanwezig is. Als de school met subgroepen werkt is het ook noodzakelijk dat de school de indeling goed registreert.
Onderwijspersoneel en leerlingen die in contact zijn geweest met iemand die besmet is met het coronavirus gaan vijf dagen in quarantaine. Daarna kunnen ze zich laten testen. Bij een negatieve testuitslag mogen ze weer naar school. Als ze zich niet willen laten testen (of als ouders daar geen toestemming voor geven) blijven ze nog vijf dagen langer in quarantaine, in totaal tien dagen. Scholen geven in die periode zoveel mogelijk onderwijs op afstand.
In de Gebundelde Q&A’s heropening scholen po/so/sbo (versie 5 februari 2021) van het ministerie van OCW is onder andere het antwoord op de vraag te vinden of leerplicht zal handhaven bij ‘corona angst’. Het antwoord is nee. Leerplicht zal – voorlopig – niet handhaven maar kan wel in gesprek kan gaan met de ouders of verzorgers.
Overigens zendt het ministerie van OCW een dubbele boodschap naar de scholen wat te doen met leerlingen van ouders die corona angst hebben. Aan de ene kant stelt OCW ‘kijk of een alternatief onderwijsaanbod mogelijk is’ (op afstand). Anderzijds stelt OCW dat dit geen verplichting is voor de scholen.
Op de website van Ouders & Onderwijs staan ook veel antwoorden op praktische vragen.
De ‘snottebellenrichtlijn’ is aangescherpt op basis van een (99e) advies van het OMT, hierover verstuurde het kabinet een kamerbrief op 5 februari 2021. Daarin staat dat verkouden kinderen tussen de 4 en 12 jaar oud niet meer naar school mogen. Af en toe hoesten valt hier niet onder. Chronische luchtwegklachten of astma en hooikoorts zijn ook uitgezonderd, mits geen benauwdheid of koorts optreedt.
Het kabinet verzoekt de ouders een verkouden kind te laten testen, maar dit is niet verplicht. Bij een negatieve testuitslag mag een verkouden kind direct weer na school. Een kind met klachten zoals neusverkoudheid en/of koorts dat niet getest is mag weer naar school als het 24 uur volledig klachtenvrij is. Indien een kind milde klachten heeft die niet overgaan mag het kind na zeven dagen weer naar school.
Kinderen jonger dan 4 jaar mogen wel naar de kinderopvang als zij verkouden zijn. Maar als zij daarnaast ook hoesten koorts of benauwdheid zijn moeten ze ook thuis blijven.
Op 6 juli 2021 meldt minister De Jonge in zijn kamerbrief 25 295 nr 1356 dat de ‘snottebellenrichtlijn’ wordt versoepeld. Kinderen in het basisonderwijs mogen met verkoudheidsklachten weer naar school en de BSO. Let op: er gelden nog wel maatregelen, zoals nauw contact met een besmette huisgenoot, klachten als benauwdheid en koorts en terugkomst uit oranje of rood gebied in het buitenland. In deze gevallen blijft het kind thuis (en laat zich testen).
De uiterlijke datum om het schooladvies te geven is verschoven van 1 naar 15 maart (landelijk), in Amsterdam naar 1 maart. Scholen wordt opgeroepen om ‘kansrijk te adviseren’.
Vorig jaar is de eindtoets vanwege de scholensluiting in het voorjaar niet doorgegaan, het ministerie van OCW zet erop in om de eindtoets dit jaar wel door te laten gaan.
Volgens artikel 6.10 Tijdelijke regeling maatregelen covid-19 is in alle onderwijssectoren tijdens de lockdown vanaf 16 december 2020 alleen onderwijs op afstand toegestaan, uitgezonderd:
Het basisonderwijs en speciaal (basis)onderwijs gaan weer open op 8 februari 2021. Dan komt ook aan de noodopvang voor kinderen van ouders in cruciale beroepen een eind. Het voortgezet onderwijs, mbo en hoger onderwijs blijven nog dicht.
De mondkapjesplicht voor onderwijsinstellingen is vastgelegd in artikel 2a.2 van de Regeling aanvullende mondkapjesverplichtingen covid-19. Deze regeling is ingegaan op 1 december 2020 en duurt drie maanden. Zonodig kan de mondkapjesplicht worden verlengd of eerder ingetrokken, afhankelijk van de medische omstandigheden.
De mondkapjesplicht geldt niet in het basisonderwijs, sbo, so en vso. Wel geldt met ingang van 8 februari een dringend advies dat basisschoolleerlingen in groep 7 en 8 die onvoldoende afstand kunnen houden tot andere leerlingen bij bewegingen door de school een mondkapje dragen.
In de andere onderwijssectoren geldt dat het mondkapje af kan als in de les een zitplaats is ingenomen. Ook hoeft geen mondkapje gedragen worden tijdens gymles, zang, toneel, dans of tijdens eten en drinken op een vaste plek. Personen, zowel leerlingen als personeel, die een mondkapje niet verdragen vanwege een beperking moeten dat aannemelijk kunnen maken.
Een school die sancties, zoals bijvoorbeeld een schorsing, wil instellen voor het niet dragen van een mondkapje op school moet dat opnemen in het veiligheidsbeleid. De school moet dan eerst de wijziging van het veiligheidsbeleid voorleggen aan de medezeggenschapsraad die daar volgens artikel 10 sub e WMS instemmingsrecht op heeft.
In de persconferentie van 18 juni 2021 van het kabinet werd gemeld dat de mondkapjesplicht in het voortgezet onderwijs in ieder geval tot de zomervakantie van kracht is.
In het basisonderwijs en voortgezet onderwijs hoeven leerlingen onderling geen afstand meer te houden.
Leerlingen in het voortgezet onderwijs waren lange tijd uitgezonderd van de afstandsnorm (1,5 meter afstand tussen personen). De afstandsnorm gold al wel voor het mbo en het hoger onderwijs.
Op 13 januari 2021 meldt minister De Jonge in zijn kamerbrief 25 295 nr 874 van 13 januari 2021 dat hij scholen in het voortgezet onderwijs vraagt om ‘zich tot het uiterste in te spannen om de afstandsnorm tussen leerlingen nu ook als randvoorwaarde te hanteren voor de veiligheid’. Hij schrijft daarbij dat nu – tijdens de lockdown – minder leerlingen op school aanwezig zijn scholen leerlingen over klaslokalen kunnen spreiden.
De afstandsmaatregel in het voortgezet onderwijs is per 31 mei 2021 komen te vervallen voor leerlingen onderling om hiermee het fysieke onderwijs op school weer mogelijk te maken. De afstandsmaatregel blijft gelden tussen onderwijspersoneel en leerlingen én tussen onderwijspersoneel onderling.
In kamerbrief 31 289 nr 437 van 16 december 2020 kondigde minister Slob aanpassingen aan het centraal examen door te laten gaan met extra ruimte voor herkansingen.
Leerlingen kunnen in 2021 hun examens spreiden over twee tijdvakken. Het reguliere tweede tijdvak van vier dagen wordt hiervoor uitgebreid naar tien dagen. Om ervoor te zorgen dat leerlingen na het tweede tijdvak ook hun herkansingen kunnen afronden vindt een derde tijdvak plaats op de scholen na afloop van het tweede tijdvak. Ook krijgen alle leerlingen in het regulier onderwijs, vavo en diplomakandidaten van het staatsexamen een extra herkansing voor een centraal examen.
De inmiddels demissionar minister overweegt gezien de verslechterde omstandigheden verdere aanpassingen en heeft de Tweede Kamer gezegd voor 15 februari hierover te berichten.
In Kamerbrief 31 289 nr 442 van 12 februari 2021 kondigde minister Slob nieuwe aanpassingen aan het centraal examen in 2021 aan vanwege de invoering van de anderhalve meter afstand in het voortgezet onderwijs. Examenkandidaten mogen het eindresultaat van één vak – niet zijnde een kernvak zoals Nederlands, Engels of Wiskunde – wegstrepen, mits zij daarmee slagen voor het diploma. Dit resultaat wordt vermeld op de cijferlijst. Het wegstrepen van een vak heeft geen gevolgen voor toelating voor een vervolgopleiding.
Het kabinet zegt in de kamerbrief toe om materiaal en begeleiding aan te bieden aan examenkandidaten ter voorbereiding op het examen. Sinds maart 2021 is onder andere het platform www.lerenvoorhetexamen.nl beschikbaar voor gratis video’s, oefenexamens en uitleg van examenstof in begrijpelijke taal.
De eerdere maatregelen met ruimere mogelijkheden om het examen af te leggen blijven van kracht.
Avondklok en examens en tentamens mbo en hoger onderwijs
Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft de Tweede Kamer 21 januari 2021 toegezegd dat voor studenten die ’s avonds examen doen een uitzondering wordt gemaakt op de avondklok.
De Vereniging Hogescholen bericht dat deze uitzondering geldt voor examens en tentamens in het mbo en hoger onderwijs en omschrijft de regel als volgt: Wanneer een student na een examen of tentamen na de avondklok moet reizen krijgt hij/zij daar een vrijstelling voor. De student moet dan wel een eigen verklaring bij zich hebben, een verklaring van de onderwijsinstelling kunnen laten zien en zich uiteraard aan de overige corona-maatregelen houden.
De nieuwe schoolsluiting werd afgekondigd in de tv-toespraak van premier Rutte op 14 december 2020. De scholen zouden sluiten vanaf 16 december 2020 tot maandag 18 januari 2021.
Daarna was het bericht in de persconferentie van premier Rutte en minister De Jonge op 12 januari 2021 dat de lockdown werd verlengd tot tenminste maandag 9 februari. Het kabinet hoopte nog dat het primair onderwijs al op maandag 28 januari open zou kunnen maar in een nieuwsbericht van 17 januari meldde het kabinet hiervan af te zien.
Het kabinet bevestigde in een nieuwsbericht van zondagmiddag 31 januari 2021 dat het basisonderwijs en het speciaal (basis)onderwijs weer open gaan vanaf maandag 8 februari 2021. De buitenschoolse opvang (bso) blijft nog gesloten.
Dit werd opnieuw bevestigd in de persconferentie van premier Rutte en minister De Jonge van dinsdagavond 2 februari 2021. Daarin werd gemeld dat de lockdown wordt verlengd tot 1 maart. Alleen het basisonderwijs en speciaal (basis)onderwijs gaan alweer open op 8 februari. 23 februari meldt het kabinet of vanaf 1 maart misschien ook het voortgezet onderwijs geopend kan worden.
In de persconferentie van premier Rutte en minister De Jonge van dinsdagavond 13 april 2021 werd gemeld dat de buitenschoolse opvang vanaf maandag 19 april weer open gaat onder dezelfde voorwaarden van het basisonderwijs.
In de persconferentie van premier Rutte en minister De Jonge van dinsdagavond 2 februari 2021 werd gemeld dat het voortgezet onderwijs mogelijk vanaf 1 maart weer heropent. In kamerbrief 31 289 nr 455 van 23 februari 2021 bevestigden ministers Slob en Van Engelshoven dat het voortgezet onderwijs vanaf 1 maart 2021 heropent voor alle leerlingen in het voortgezet onderwijs.
De anderhalve meter afstand geldt ook voor iedereen in het voortgezet onderwijs. Vanwege de beperkte ruimte in de schoolgebouwen is van een volledige heropening dan ook geen sprake. Gespreide pauzes, lestijden en- dagen zijn noodzakelijk. Het kabinet roept scholen dringend op zoveel mogelijk leerlingen met enige regelmaat – minimaal 1 dag in de week – veilig naar school te laten komen. Leerlingen volgen onderwijs vanuit huis als er geen fysiek onderwijs voor hen beschikbaar is op de overige dagen.
Examenleerlingen, leerlingen die praktijkgerichte vakken volgen en leerlingen in een kwetsbare positie krijgen voorrang, omdat juist deze groepen gebaat zijn bij fysiek onderwijs.
In de kamerbrief van minister De Jonge van 17 mei 2021 werd aangekondigd dat het kabinet uiterlijk 25 mei 2021 een besluit neemt over het loslaten van de anderhalve meter afstand in het voortgezet onderwijs. In dat geval kunnen scholen het fysieke onderwijs uitbreiden.
In een kamerbrief van minister De Jonge van 22 mei 2021 werd bevestigd dat de anderhalve meter afstand in het voortgezet onderwijs vervalt. Vanaf 31 mei 2021 mogen leerlingen weer alle dagen fysiek naar school. Vanaf 7 juni 2021 gaans scholen verplicht open. Zelftesten zijn gratis beschikbaar voor onderwijspersoneel en leerlingen.
In en om de school houden leerlingen en personeel zich zoveel als mogelijk aan de anderhalve meter afstand.
De veiligeafstandsnorm voor leerlingen in het voortgezet onderwijs is verwerkt in artikel 2.5 Tijdelijke regeling maatregelen covid-19. Leerlingen die in vaste koppels in de les samenwerken hoeven zich niet aan deze regel te houden. De anderhalve meter afstand geldt ook niet voor leerlingen onderling als zij zich verplaatsen in de gangen van het schoolgebouw. Ook bij gymles en andere praktijkgerichte vakken geldt dat leerlingen onderling zoveel mogelijk afstand houden, maar niet gebonden zijn aan de anderhalve meter afstand.
De oude regeling over de mondkapjesplicht voor onderwijsinstellingen is per 1 maart 2021 verlengd. Deze regeling is vastgelegd in artikel 2a.2 Tijdelijke regeling maatregelen covid-19.
Het mondkapje kan af als in de les een vaste zit- of staanplaats is ingenomen. Ook hoeft geen mondkapje gedragen worden tijdens gymles, toneel, dans of tijdens eten en drinken op een vaste plek. Leerlingen en personeel die een mondkapje niet verdragen vanwege een beperking moeten dat nog steeds aannemelijk kunnen maken.
Het gebruik van het mondkapje is ook na de volledig opening van het voortgezet onderwijs op 31 mei 2021 nog steeds verplicht.
In de persconferentie van 18 juni 2021 van het kabinet werd gemeld dat de mondkapjesplicht in het voortgezet onderwijs in ieder geval tot de zomervakantie van kracht is.
Veiligheidsmaatregelen ten behoeve van de gezondheid zijn in de Tijdelijke regeling maatregelen covid-19vastgelegd. Daarin is ook de lockdown opgenomen die 16 december 2020 is ingegaan.
Tijdens de coronacrisis zijn er in de verschillende onderwijssectoren protocollen en handreikingen opgesteld. Om overzicht te bieden heeft het ministerie van OCW na overleg met vakbonden, sectororganisaties en belangenorganisaties servicedocumenten opgesteld voor de schoolbesturen. Deze servicedocumenten krijgen regelmatig een update, de nieuwste versies zijn:
Veelgestelde vragen, hulpmiddelen en protocollen zijn te vinden op lesopafstand.nl (po en vo) en mbo.lesopafstand.nl.
Zie voor de meest actuele informatie van de overheid over corona en het onderwijs de website Rijksoverheid.
* Dit gedeelte van het artikel heeft betrekking op schooljaar 2019-2020. De eerste versie van de informatie over schooljaar 2019-2020 is gepubliceerd op 29 februari 2020, de laatste aanpassing van dit gedeelte was op 24 juni 2020.
Om verspreiding van het coronavirus te vertragen heeft het kabinet tijdelijke maatregelen afgekondigd voor het onderwijs: Geen centrale eindtoets en heroverweging van het schooladvies. Geen centrale examens, maar een diploma op basis van het schoolexamen. Tijdelijke schoolsluiting en afstandsonderwijs. Het basisonderwijs (en sbo en so) is inmiddels weer helemaal open. Zonder dat leerlingen onderling anderhalve meter afstand hoeven houden, wel ten opzichte van volwassenen. Vanaf de zomervakantie geldt hetzelfde voor het voortgezet onderwijs. Ook het MBO en het hoger onderwijs mogen vanaf de zomervakantie weer fysiek onderwijs verzorgen, maar wel met anderhalve meter afstand tussen studenten.
Het kabinet besloot zondag 15 maart 2020 dat tot en met 6 april geen les wordt gegeven op scholen en geen kinderopvang wordt geboden. Op 31 maart 2020 maakte het kabinet bekend dat deze periode werd verlengd tot en met dinsdag 28 april. Op 13 maart 2020 waren contactactiviteiten op hogescholen en universiteiten al stopgezet.
Premier Rutte maakte op de persconferentie van 21 april 2020 bekend:
Premier Rutte maakte op de persconferentie van 19 mei bekend:
Tijdens de scholensluiting was opvang beschikbaar voor kinderen van ouders in cruciale beroepen of vitale processen op de eigen school of een school in de buurt, mbo-instelling of kinderopvang. Het ging bijvoorbeeld om ouders die werkzaam zijn in de zorg, het onderwijs, of de voedselketen. Zie voor een overzicht www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/cruciale-beroepsgroepen.
Ook werd een uitzondering gemaakt voor kwetsbare kinderen. Deze opvang bleef beschikbaar zolang de scholen nog niet volledig open waren.
In de Kamerbrief met nieuwe aanvullende maatregelen om de COVID 19 uitbraak te bestrijden van minister Bruins van 15 maart 2020 vroeg het kabinet scholen om onderwijs op afstand te organiseren.
Hieronder volgt een overzicht van maatregelen per onderwijssector, de precieze invulling kan verschillen per school.
Het basisonderwijs was gesloten van 16 maart tot 11 mei 2020. In de periode van de schoolsluiting gold:
Bij de heropening van het basisonderwijs op 11 mei 2020 geldt op basis van de kamerbrief met een COVID-10 update van 22 april 2020 van minister De Jonge en volgens de protocollen van de PO-Raad:
Scholen voor speciaal basisonderwijs (sbo) en scholen voor speciaal onderwijs (so) voor leerlingen in de basisschoolleeftijd gaan weer helemaal open vanaf 11 mei 2020.
Voor ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd die daarnaast ook nog jongere kinderen hebben is van belang dat vanaf 11 mei ook de dagopvang voor kinderen 0-4 en gastouderopvang voor kinderen van 0-12 heropent.
Vanaf 8 juni ging het basisonderwijs weer volledig open. De protocollen van de PO-Raad zijn nog wel van kracht. Na de zomervakantie hoeven leraren geen afstand meer te houden tot leerlingen als die jonger zijn dan 13 jaar.
Zie voor actuele info de faq van de Rijksoverheid over het coronavirus en het basisonderwijs en speciaal onderwijs, en de website lesopafstand.nl.
Uit de Kamerbrief over eindtoets 2020 van 18 maart 2020 van minister Slob blijkt dat:
Zie voor actuele info de faq van de Rijksoverheid over het coronavirus en het basisonderwijs en speciaal onderwijs.
Het voortgezet (speciaal) onderwijs is gesloten op 16 maart 2020. In de periode van de schoolsluiting gold:
Het voortgezet ging op 2 juni weer open. De leerlingen dienenden daarbij nog wel onderling 1,5 meter afstand te houden, daardoor konden ze niet allemaal tegelijk op school zijn.
Zie voor actuele info de faq van de Rijksoverheid over het coronavirus en voortgezet onderwijs en de faq van de Rijksoverheid over het coronavirus en onderwijs op afstand.
In de Kamerbrief over maatregelen examens voortgezet onderwijs vanwege het coronavirus van 17 maart 2020 van minister Slob staat dat
In de Kamerbrief Gewijzigde aanpak eindexamen van 24 maart 2020 van ministers Van Engelshoven en Slob staat dat:
Uit de kamerbrieven van 17 maart en 24 maart 2020 blijkt ook dat:
Uit de Kamerbrief tijdelijke slaag-zakregeling examens vo van minister Slob van 8 april 2020 en het bijbehorende Servicedocument VO examens slaag-zakregeling 2019-2020 (volgens het servicedocument wordt deze versie van 8 april voor 1 mei nog vervangen door een volledige regeling) blijkt dat:
In de kamerbrief van 8 april wordt bijzondere aandacht besteed aan kwetsbare leerlingen, met name aan leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs. Zo blijkt dat:
Zie voor actuele info over coronavirus en eindexamens de FAQ van de Rijksoverheid.
Uit de Kamerbrief COVID-19 aanpak mbo van 17 maart 2020 van minister Engelshoven blijkt dat:
Zie voor actuele info over coronavirus en het mbo de FAQ van de Rijksoverheid.
In de Kamerbrief COVID-19 aanpak mbo van 17 maart 2020 van minister Engelshoven staat dat:
Verschillende onderwerpen voor het mbo zijn verder uitgewerkt door de MBO-Raad in het Servicedocument mbo-aanpak coronavirus Covid-19 mbo (versie 3.0 d.d. 20 april 2020) en in de Handreiking Verantwoord Diplomabesluit (versie 2.0 d.d. 23 april 2020). Check de website van de MBO-Raad voor de laatste versies van deze documenten en een Corona FAQ voor het MBO.
In de kamerbrief met een COVID-10 update van minister De Jonge op 6 mei wordt de mogelijkheid genoemd dat per 15 juni enkele examen- en praktijklocaties delen van het mbo open kunnen. Dit is op de persconferentie van 19 mei bevestigd.
Op de persconferentie van 24 juni meldt premier Rutte dat het MBO vanaf 1 juli, feitelijk vanaf de zomervakantie, weer fysiek onderwijs mag verzorgen. Daarbij moeten studenten wel nog anderhalve meter afstand ten opzichte van elkaar en ten opzichte van volwassenen in acht nemen. Het is nog onduidelijk of deze regel ook geldt voor MBO-studenten jonger dan 18 jaar, elders geldt de regel tot onderlinge afstand namelijk pas vanaf 18 jaar.
Zie voor actuele info over coronavirus en het mbo de FAQ van de Rijksoverheid.
Uit de Kamerbrief over de maatregelen Coronavirus COVID-19 en de gevolgen voor OCW van 13 maart 2020 van de ministers Van Engelshoven en Slob blijkt dat:
Uit de Kamerbrief Gewijzigde aanpak eindexamen van 24 maart 2020 van ministers Van Engelshoven en Slob blijkt dat:
Zie voor actuele info over coronavirus en het hoger onderwijs de FAQ van de Rijksoverheid.
In de Kamerbrief over de maatregelen Coronavirus COVID-19 en de gevolgen voor OCW van 13 maart 2020 van de ministers Van Engelshoven en Slob wordt gemeld dat:
In de Kamerbrief Reactie op verzoek om verheldering afspraken over het bindend studieadvies en corona van 2 april 2020 van minister van Engelshoven staat dat:
In de kamerbrief met een COVID-10 update van minister De Jonge op 6 mei wordt de mogelijkheid genoemd dat per 15 juni enkele examen- en praktijklocaties delen van het mbo en hbo open kunnen. Dit is op de persconferentie van 19 mei bevestigd.
Op de persconferentie van 24 juni meldt premier Rutte dat het hoger onderwijs vanaf 1 juli, feitelijk vanaf de zomervakantie, weer fysiek onderwijs mag verzorgen. Daarbij moeten studenten wel nog anderhalve meter afstand ten opzichte van elkaar en ten opzichte van volwassenen in acht nemen.
Zie voor actuele info over coronavirus en het hoger onderwijs de FAQ van de Rijksoverheid.
De meest actuele gezondheidsinformatie van de overheid is te vinden op de website van het RIVM.