Hoogbegaafden in het voortgezet onderwijs, wat werkt, wat kan beter?
Onderaan dit artikel kunnen reacties gepost worden.
Voltijds basisonderwijs voor hoogbegaafden
Voltijds basisonderwijs voor hoogbegaafde kinderen is in Amsterdam sinds het schooljaar 2012/2013 mogelijk geworden. Op dit moment wordt het voltijds onderwijs voor hoogbegaafde kinderen op drie basisscholen in Amsterdam aangeboden. Voor veel ouders van hoogbegaafde kinderen is het een opluchting dat er eindelijk een plek is voor kinderen met een hoger leervermogen om zich te ontwikkelen in een tempo dat bij hen past, in een groep met leeftijdsgenoten. Veel ouders zouden graag zien dat deze positieve ontwikkeling zich uitbreidt zodat er in alle stadsdelen voltijds HB-aanbod is.
Nog geen specifiek aanbod voor hoogbegaafden in het voortgezet onderwijs
Het voortgezet onderwijs in Amsterdam biedt nog geen voltijds onderwijs dat specifiek ingaat op de behoeften van hoogbegaafde kinderen. Sander Claassen van HB020 geeft aan dat hoogbegaafde kinderen op een heel andere manier leren. Lessen zouden dus anders moeten worden ingericht en persoonlijke coaching is belangrijk. Mocht dit niet plaatsvinden dan worden deze leerlingen veelal gedemotiveerd, gaan ze onderpresteren en kunnen ze afhaken en heel ongelukkig worden. Helaas gebeurt dit nu met heel veel kinderen in Amsterdam, aldus Claassen.
In de brugklas
VO samenwerkingsverband passend onderwijs: nog geen beleid
Het Amsterdamse samenwerkingsverband voor voortgezet onderwijs heeft nog geen afspraken gemaakt over het ondersteunen van hoogbegaafde kinderen, zie OCO artikel: Samenwerkingsverbanden moeten nog beleid hoogbegaafdheid ontwikkelen. Op dit moment zijn hoogbegaafde kinderen op het voortgezet onderwijs dus aangewezen op initiatieven van individuele scholen en leerkrachten. Werken deze initiatieven en kunnen zij bijdragen aan het algemeen beleid?
Netwerkavond hb020 over hoogbegaafden in het voortgezet onderwijs
Dinsdag 28 oktober 2014 organiseert hb020 een netwerkbijeenkomst over hoogbegaafdheid in het voortgezet onderwijs in het Caland Lyceum van 16.00 tot 21.00 uur, zie de uitnodiging op de website van hb020.
Update: Inmiddels heeft hb020 ook een verslag van de bijeenkomst geplaatst op het weblog van hb020.
5 Reacties
Op de basisschool redden veel hoogbegaafde leerlingen het nog wel. Automatiseren kan worden ontweken. Tafels worden niet uit het hoofd geleerd, maar er worden allerlei slimme omwegen bedacht waardoor de sommetjes snel in het hoofd te maken zijn. Op het voortgezet onderwijs wordt het lastig. Leerlingen lopen vast.
Wat mij betreft is er te weinig ruimte voor de leerlingen. De leerstof staat vast, en de manier waarop het wordt aangeboden ook. De docent vindt het vaak moeilijk om te differentiëren, iets wat op basisscholen aan de orde van de dag is. Voor een groep leerlingen voldoet de methode en de gegeven uitleg. Voor een deel van de leerlingen is verlengde instructie nodig.
Voor de hoogbegaafde leerlingen zijn complexe vraagstukken uitermate geschikt. Zij raken dan uitgedaagd. De stof onthouden zij door het toe te passen, in plaats van te automatiseren. Ik denk dat het voor docenten ook ontzettend uitdagend is om dergelijke vraagstukken te verzinnen, waar zij zelf misschien het antwoord niet op weten. Dat is ook helemaal niet erg, want daar gaat het niet om.
Onze zoon gaat volgend jaar naar het Voortgezet Onderwijs. Uit de presentatie van HB020 blijkt dat er slechts enkele (4 of 5) scholen zijn die zich specifiek richting HB-ers profileren. Dat is te weinig.
Ik verwacht gezien de slechte kennis over hb in het basisonderwijs (nul, zelfs bij IB-ers) ook grote problemen in het omgaan met hb-ers op de middelbare school waar de contactmomenten met leraren veel vluchtiger zijn en de contactmomenten tussen ouders en leraren ook beperkt zijn.
Het zou mijn gemoed iets verlichten als alle zorgbegeleiders worden geschoold in het omgaan met hb-ers.
Mijn zoon is nu negen jaar oud en zit nu voor het vierde jaar op rij op een voltijds school voor hoogbegaafden. De reguliere school, waar mijn zoon drie jaar lang op heeft gezeten, gaf aan mijn zoon niet genoeg te kunnen bieden om hem tevreden te houden en heeft hem doorverwezen naar een school voor hoogbegaafden.
Op dat moment werd dit onderwijs nog niet in Amsterdam aangeboden. Uiteindelijk hebben we uit noodzaak er voor gekozen om per dag 160 km te rijden (twee maal 40 km heen en 40 km terug). Dit is behalve een tijdrovende ook een kostbare zaak. Daarnaast is de ouderbijdrage van een voltijds school voor hoogbegaafden ook enorm hoog. De overheid financiert deze scholen op dezelfde manier als ‘reguliere’ scholen. Maar dit is niet in verhouding, voltijds HB scholen hebben bijvoorbeeld veel kleinere klassen, gespecialiseerde leerkrachten en speciale lessen, dit kost veel meer geld dan ‘regulier’ onderwijs.
Sinds zeven weken zit onze zoon nu op een voltijds HB school in Amsterdam, het is fijn dat we nu niet meer zoveel hoeven te reizen. Het is natuurlijk nog afwachten of dit een goede school voor mijn zoon is, hij is nog maar net bezig.
Het belangrijkste vind ik dat hij gelijkgestemden om zich heen heeft. Kinderen in zijn klas hebben hetzelfde niveau, dezelfde interesses, hij is geen buitenbeentje meer. Hij komt zelfs kinderen tegen die slimmer zijn dan hijzelf.
Hopelijk is dit een goede school voor mijn zoon. Teruggaan naar een ‘reguliere’ school is geen optie en voor de derde keer van school wisselen is ook geen goed idee.
Hoogbegaafdheid kun je niet altijd zien, het is een vooroordeel dat hoogbegaafde kinderen per definitie goed zijn op school. Ook kan een hoogbegaafd kind net zoveel problemen ervaren als een laag begaafde leerling omdat ze ook afwijken van de norm. Wanneer docenten beter op de hoogte zijn van zowel de voordelen als de nadelen van hoogbegaafdheid kan een leerling zich beter begrepen voelen.
Een kind dat ‘anders’ is heeft soms meer behoefte aan begeleiding en/of aangepaste stof. Dit is te vergelijken met mogelijke aanpassingen en/of verdiepen voor andere leerlingen met speciale behoeftes, dus zou hoogbegaafdheid goed in het kader van passend onderwijs kunnen passen.
Wel belangrijk is dat leerkrachten van de ‘reguliere’ methode durven af te wijken en oog hebben voor de behoefte van de leerling. Bij hoogbegaafdheid is dat top-down leerstof aanbieden met voldoende uitdaging, maar wanneer het kind ondanks goede prestaties ook leerproblemen blijkt te hebben (bijvoorbeeld dyslexie) de leerling hierin ook passende steun aanbieden.
Mijn kind zit op fulltime hoogbegaafden onderwijs, lagere school groep 8. Ik ben op zoek naar een passende aansluiting voor het voortgezet onderwijs.
Ik mis bij de meeste scholen het begrip voor de problematiek van de kinderen. Mijn kind heeft geen intrinsieke motivatie voor excellence onderwijs, Cambridge Engels of extra projecten maar wil het liefst zo snel mogelijk met zo min mogelijk pijn de middelbare school afmaken.
Ik zou graag vernieuwend onderwijs zien met aandacht voor de kwaliteit van het kind. Moderne vakken: programmeren, debatteren, websites bouwen, ondernemen etc.