‘Leerlingen zijn doorslaggevend voor hoe leuk je werk is’

Geplaatst door Loeka Oostra op 1 maart 2017
Wolter Bosch, docent aardrijkskunde op het Barlaeus Gymnasium (Foto Fransien van der Putt)
De liefde voor zijn vak aardrijkskunde maakt Wolter Bosch (34) tot een van de meest bevlogen leraren van het Barlaeus Gymnasium. “Het is passie en kennis in één.”

Relaxed

Wie Wolter Bosch (34) voor het eerst door de gangen van het Barlaeus Gymnasium ziet lopen, ziet vooral een rustige man. Alles aan hem lijkt relaxed: de manier waarop hij met leerlingen praat die hij tegenkomt, hoe hij praat tijdens het interview en zijn manier van lopen.

Geoloog

Dat verandert op het moment dat hij het over een van zijn passies heeft. Of het nou gaat over muziek maken of zijn vak aardrijkskunde, Bosch gaat ineens een stukje rechter op zitten en zijn stem klinkt vol enthousiasme. Vooral over zijn vak, dat hij sinds acht jaar geeft op het gymnasium in het centrum van de stad, kan hij honderduit vertellen. “Ik hou echt heel erg van m’n vak. Ik ben van huis uit geoloog, waardoor ik ontzettend veel weet over dat aspect van aardrijkskunde. Maar inmiddels durf ik wel te zeggen dat ik ook vrij veel van de sociaal geografische stof goed ken, en daar met veel vuur en passie over kan vertellen.”

Invaller

Bosch begon acht jaar geleden op het Barlaeus, meer toevallig dan gepland. “Ik had net mijn master Geologie afgerond toen ik in kon vallen. Mijn schoonvader gaf hier les op school, en via hem hoorde ik dat ze tijdelijk iemand zochten voor het vak aardrijkskunde. Die periode bleek uiteindelijk een stuk langer dan vooraf gepland, en uiteindelijk won het lesgeven mijn hart.”

Oliewereld

Tijdens zijn studie begeleide hij andere studenten weleens bij practica, waar hij veel dingen uitlegde en zijn kennis overbracht. “Met mijn studie ligt het voor de hand om in de oliewereld te eindigen, maar dat zag ik absoluut niet zitten. Toen ik merkte dat ik hier zoveel plezier in had, besloot ik het over deze boeg te gooien.”

Respect

Met succes, zo lijkt het. Wanneer we over de gang lopen door de school kent iedereen ‘Wolter’, zoals ze hem mogen noemen. “Ik heb ontdekt dat het niet zoveel met respect te maken heeft hoe je iemand aanspreekt. Je wint respect door je kennis te tonen en orde te houden in de klas.” Eigenlijk kent Bosch maar één leraar die het voor elkaar kreeg om zichzelf bij zijn achternaam te laten noemen. “Meneer Hamers, die ook aardrijkskunde gaf, had zo’n overwicht dat de hele klas direct stil was wanneer hij binnen kwam. Hij was van de oude garde, maar niemand was bang voor hem. Hij was super grappig, wist heel veel van zijn vak en was streng, maar rechtvaardig.”

Geen gestroomlijnde organisatie

Aan dat laatste schort het nog weleens bij Bosch, geeft hij toe. “Ik kan te aardig worden in de klas, waardoor het soms wat chaotisch wordt.” Volgens Bosch heeft Barlaeus Gymnasium sowieso het imago van een ietwat rommelige school. “Docenten krijgen hier een enorme vrijheid om hun eigen lessen in te vullen. Het resultaat daarvan is dat we niet een hele gestroomlijnde organisatie zijn. Het technische aspect van onderwijs organiseren staat hier niet voorop. We richten ons meer op de ontwikkeling en persoonlijke begeleiding van een leerling. Ik voelde me daar direct bij thuis.”

Een mooi verhaal

Zou hij zijn eigen manier van lesgeven moeten omschrijven, dan komt het woord ‘los’ al snel bovendrijven. “Ik geef het liefst les in de vorm van een soort socratisch gesprek. Ik weet welke stof ik wil behandelen en wat er aan het eind besproken geweest moet zijn, maar aan de hand van het stellen van vragen probeer ik de kinderen zelf antwoord te laten bedenken.” Dat dat niet altijd even strak verloopt is volgens Bosch geen probleem. “Het komt geregeld voor dat ik een goede les heb gehad, maar op een heel ander punt ben geëindigd dan oorspronkelijk het plan was.” Deze lesmethode is ook niet geschikt voor iedere klas, zo bekent Bosch.

“Soms moet ik wat strikter zijn, omdat het anders ontaardt in chaos. Maar het maken van opdrachten in de les en stil zijn vind ik heel fantasieloos. Ik gun ze juist een mooi verhaal.”

Natuurrampen

Het vak aardrijkskunde leent zich bij uitstek voor gebruik van het smartboard en het bespreken van actualiteiten: iets waar Bosch graag op inspeelt. “Er zijn zoveel natuurrampen die we kunnen bespreken aan de hand van de actualiteiten. Een tsunami in Japan, een aardbeving in Pakistan: ik maak dankbaar gebruik van dit soort gebeurtenissen om uit te leggen hoe dit soort zaken werken en wat voor schade ze kunnen aanrichten.” Hij merkt ook dat deze manier van lesgeven goed werkt voor leerlingen. “Naast het feit dat ze het heel erg vinden dat er zoveel mensen omkomen, hebben ze vooral behoefte aan duiding.”

Open staan

Het is waarom Bosch zo gek is op de gymnasiumleerlingen van het Barlaeus. “Vooral tweede en derdeklassers beginnen echt open te staan voor de wereld om hen heen. Het zijn slimme kinderen die behoefte hebben om te weten hoe bepaalde zaken werken. Zonder dat je ze daarop toetst, hebben ze behoefte aan die informatie. Het is mooi dat ik ze dat kan verschaffen.” Tegelijkertijd vraagt het ook veel kennis van Bosch. “Deze kinderen testen je graag. Ze zijn zelf heel intelligent, dus ze verwachten ook een bepaald niveau van hun leraren. Een leuke uitdaging.”

Persoonlijke aandacht

Maar wie het respect van de leerlingen weet te winnen, kan bijna een vriendschap met ze opbouwen. “Soms zwaai ik zesdeklassers in Paradiso uit tijdens de afscheidsrede en heb ik het idee dat ik ze volgende week op kan bellen voor het drinken van een biertje.” Het tekent volgens Bosch de band die tussen leraren en leerlingen bestaat op de school. “De persoonlijke aandacht voor leerlingen is een van de speerpunten van deze school. Je wordt hier als leerling heel erg gewaardeerd voor alles wat je doet. Ook de kinderen die minder op de voorgrond aanwezig zijn, krijgen alle mogelijke persoonlijke aandacht.” Hij geeft toe dat hij dat misschien wel het leukste vindt van lesgeven. “Het gaat om de combinatie van je vak en de leerlingen, maar die laatste zijn doorslaggevend voor hoe leuk je werk is.”