Nationale Scholenonderzoek: Ouders tevreden over basisonderwijs

Uit het Nationale Scholenonderzoek blijkt dat de meeste Nederlandse ouders tevreden zijn over de basisschool van hun kind. Meer dan 85% van de kinderen op de basisschool gaat met plezier naar school en voelt zich thuis op school. Ook over de leerkracht is het overgrote deel van de ouders tevreden. Vier op de vijf ouders vindt dat de juf of meester goed les geeft, over voldoende kennis beschikt, een goede invloed heeft op de sfeer in de klas en een goede band heeft met hun kind. Het grootschalige onderzoek naar de tevredenheid van ouders over de basisschool van hun kind werd uitgevoerd door Centrum voor Online Onderzoek. Het vond in het schooljaar 2008-2009 voor het eerst plaats. 6.641 ouders gaven hun mening over de basisschool van hun kind.

Ouders en schoolleidingen worstelen met samenwerking en communicatie
Ouderparticipatie is een belangrijk actueel thema in het basisonderwijs. Een groot deel van ouders (59%) zegt bereid te zijn mee te denken over het onderwijsbeleid. Desondanks vragen schoolleidingen te weinig actief naar de mening van ouders. Dit resulteert in het gevoel dat de mening van ouders niet altijd gewaardeerd wordt. 40% van de ouders is deze mening toegedaan. 85% van de scholen betrekt ouders actief bij activiteiten. Vrijwel niemand vindt overigens dat de school teveel vraagt van de ouders.

Er is forse kritiek van ouders op het functioneren van de Ouder- en Medezeggenschapsraden. Veel ouders hebben geen beeld van het werk van de Ouder- en Medezeggenschapraden. 65% van de ouders zegt niet goed op de hoogte gehouden te worden van de activiteiten van de Medezeggenschapsraad. 69% zegt zich niet vertegenwoordigd te voelen door de raad. De resultaten wijzen er op dat Ouder- en Medezeggenschapsraden er niet in slagen duidelijk te communiceren over hetgeen ze doen en bereiken.

Ouders maken een duidelijk onderscheid tussen communicatie vanuit de school over beleid, plannen en doelstelling enerzijds en individuele communicatie over hun kind anderzijds. Met name wanneer het niet goed gaat met het kind op school, hebben ouders behoefte aan vaker en intensiever contact. Hierbij geldt dat zij vroegtijdig op de hoogte gesteld willen worden van eventuele problemen. In zulke gevallen volstaan de reguliere contactmomenten tussen ouders en leerkrachten niet.

Directie is zondebok
Als ouders ontevreden zijn over de school, wordt vrijwel altijd de directie als oorzaak van de ontevredenheid aangewezen. Van alle ouders geeft een magere 62% aan tevreden of zeer tevreden te zijn over het functioneren van de directie. Dit is een absolute verbeterprioriteit voor het Nederlandse Basisonderwijs, getuige de vele opmerkingen die we ontvingen over dit onderwerp. Aanwezig zijn, luisteren naar ouders en daadwerkelijk iets doen met terugkoppeling van ouders is in grote lijnen het advies aan directies dat volgt uit het onderzoek. Veel ouders zijn niet tevreden over de manier waarop zij geinformeerd worden over het beleid van de school. Hier ligt een kans voor directies om zichzelf te laten zien en te presenteren. Veel directies laten deze kans liggen. Slechts 62% van de ouders is (zeer) tevreden over de kwaliteit van de informatie over het beleid.

Leerlingen met speciale behoeften zijn welkom onder voorwaarden
Elke leerling is speciaal, maar sommige zijn specialer dan anderen. Een groot deel van de ouders vindt dat scholen open moeten staan voor leerlingen met speciale behoeften. Hierbij wordt wel een onderscheid gemaakt tussen leerlingen met lichamelijke handicaps, gedragsproblemen en verstandelijke handicaps. De eerste groep is welkom volgens 79% van de ouders, de laatste groep kan op minder enthousiasme rekenen. Minder dan de helft van de ouders (47%) vindt dat de school open moet staan voor leerlingen met een verstandelijke handicap. De boodschap die ouders ons meegeven over leerlingen met speciale behoeften, is dat deze welkom zijn, maar onder voorwaarden. Belangrijke voorwaarden zijn dat de leraren voldoende capaciteiten hebben om om te gaan met de speciale behoeften, daar ook daadwerkelijk tijd voor hebben en ondersteund worden vanuit de school.

Pesten verdient meer aandacht
Pesten is een belangrijk issue. 31% van de kinderen is wel eens slachtoffer,18% wel eens dader (volgens de ouders). Scholen laten steken liggen als het gaat om het aandacht besteden aan pestgedrag. 15% van de ouders vindt dat er onvoldoende aandacht aan wordt besteed. Een even grote groep vindt dat er niet adequaat wordt ingespeeld op daadwerkelijk pestgedrag.

Gezondheidsbeleid kan actiever en beter
Van alle ouders vindt 41% niet dat de school voldoende aandacht besteedt aan gezondheidsbeleid. Een even grote groep vindt dat hun kind niet op school leert wat een gezonde levenswijze is. Het feit dat een groot deel van de scholen het geven van gezonde traktaties niet stimuleert, draagt bij aan het gevoel dat er onvoldoende aandacht wordt gegeven aan gezondheid.
Ook de gymlessen vallen onder gezondheidsbeleid. Over de kwaliteit ervan wordt geklaagd. 41% van de ouders is niet tevreden over de kwaliteit van de gymlessen en 38% is niet tevreden over de kwaliteit van sportfaciliteiten. 74% van de ouders vindt het (zeer) belangrijk dat hun kind les krijgt van een gespecialiseerde sportdocent.

Hygiëne kan beter
De hygiëne op veel scholen laat te wensen over. Met name het sanitair is een issue voor veel ouders. De kwaliteit van de schoonmaak is dan ook niet naar tevredenheid volgens 60% van de ouders. Ook de klaslokalen, de gemeenschappelijke ruimtes en de buitenruimtes zouden schoner kunnen volgens veel ouders.

Over het Nationaal Scholenonderzoek
Het Nationaal Scholenonderzoek is een grootschalig landelijk onderzoek dat de tevredenheid van ouders over de basisschool van hun kind in kaart brengt via het landelijke platform www.scholenonderzoek.nl. Scholen die deelnemen aan het onderzoek, ontvangen een individuele rapportage waarin de uitkomsten van de eigen school zijn afgezet tegen het landelijke en regionale gemiddelde en het gemiddelde van soortgelijke scholen. Doelstelling van het onderzoek is het aanreiken van verbeterpunten aan schoolleidingen, zodat het onderwijs in Nederland verbeterd kan worden.

In het schooljaar 2008-2009 hebben in totaal 6.641 ouders hebben hun mening gegeven over de basisschool van hun kind. Deze grote, representatieve steekproef stelt ons in staat om op landelijk niveau een uitgebreid beeld te schetsen van de mening van ouders over het basisonderwijs. Het onderzoek werd uitgevoerd door middel van online enquetes.