Ouderraden bezorgd over toegang tot conceptscholen in Noord
Via deze brief willen de ouderraden/verenigingen van vijf conceptscholen uit Amsterdam Noord hun zorgen met u delen over de praktische gevolgen van het voorstel voor een nieuw Stedelijk Toelatingsbeleid Basisonderwijs Amsterdam voor Amsterdam Noord.
De vrees bestaat dat waar het voorgenomen toelatingsbeleid een probleem oplost in sommige andere stadsdelen, het in Noord juist een probleem creëert. Het probleem in kwestie betreft met name de beperking van toegang tot conceptonderwijs in grote delen van het stadsdeel.
Vrije schoolkeuze binnen buurt beperkt vooral toegang tot conceptonderwijs
Hoewel wij het idee van een buurtschool op loopafstand en een eerlijk, transparant toelatingsbeleid via centrale inschrijving toejuichen, gaat onze zorg uit naar de aanzienlijke beperking van keuzevrijheid voor ouders en kinderen met een voorkeur voor een specifiek onderwijskundig concept. Hierbij valt onder meer te denken aan Dalton, Jenaplan en Montessorionderwijs, maar ook de Vrijeschool. Dit wordt ook wel conceptonderwijs of onderwijs volgens een bepaald onderwijsprincipe genoemd.
Een groot stadsdeel met andere problematiek dan stadsdelen ten zuiden van het IJ
Stadsdeel Noord telt 33 basisscholen. Scholen in Noord kennen geen noemenswaardige “overloopproblematiek” zoals die voorkomt in sommige andere stadsdelen (waarbij kinderen uit het ene stadsdeel in het andere stadsdeel naar school gaan). De weinige conceptscholen die ons stadsdeel telt, staan grotendeels gegroepeerd rond het Buikslotermeerplein. Vier van de zeven conceptscholen liggen binnen een kilometer afstand van elkaar in een stadsdeel dat zich uitstrekt over meer dan 10 kilometer. Onder het huidige beleid in Noord (dat pas sinds een jaar geldt) kunnen ouders in Noord hun kinderen momenteel inschrijven op alle scholen in het stadsdeel via een centrale inschrijving. Behalve centrale inschrijving is er rechtsgelijkheid: ongeacht waar je woont, kun je je kind inschrijven bij een school naar keuze, en iedereen heeft via de loting evenveel kans op een plaats.
Onderwijsconcept (net als levensbeschouwing): een belangrijke overweging voor ouders
Net als een uitgesproken voorkeur voor levensbeschouwelijk onderwijs of juist voor openbaar onderwijs is de keuze voor onderwijs op basis van een onderwijskundig principe doorgaans een belangrijke overweging voor ouders. Waar het beleid nadrukkelijk aandacht heeft voor voldoende keuzemogelijkheden waar het gaat om enerzijds openbaar onderwijs en anderzijds bijzonder onderwijs, houdt het geen rekening met specifieke onderwijskundige concepten. Omdat de variatie in het aanbod in sommige buurten in Noord zeer gering is, wordt hiermee ouders de reële kans ontnomen om hun kinderen te sturen naar onderwijs van hun keuze.
Toegang tot conceptonderwijs het kind van de rekening in Noord
Het nieuwe beleid dupeert een aanzienlijke groep jonge ouders die niet in de buurt wonen van een conceptschool van hun keuze. Die ouders genieten hierdoor geen voorrang bij een school van hun keuze simpelweg omdat zo’n school niet aanwezig is in hun buurt. Zij zijn aangewezen op een voorkeurskeuze, waarbij de kans op plaatsing onder het nieuwe beleid vrijwel nihil is. In Noord heeft geen pilot plaatsgevonden zoals in sommige andere stadsdelen (of buurten) – waardoor de reële impact hiervan niet noemenswaardig in de besluitvorming betrokken is en onbesproken is gebleven. Het feit dat er in Noord sinds een jaar een centraal toelatingsbeleid van kracht is, waaraan twee jaar voorbereiding en uitgebreid onderzoek vooraf is gegaan verdient tot slot ook aandacht.
In het licht van het bovenstaande verzoeken wij u de situatie in Noord, en de toegang tot conceptonderwijs in het bijzonder, nogmaals goed te bestuderen alvorens een nieuw beleid door te voeren.
Mocht u prijs stellen op verdere input van ouders dan zijn wij daartoe vanzelfsprekend bereid.
Tot zover de brief van de ouderraden. Zie ook de facebookpagina Vrijheid van schoolkeuze in Amsterdam (niet te verwarren met de VSA, de stichting Vrije Schoolkeuze Amsterdam die zich inzet voor vrije schoolkeuze in het voortgezet onderwijs).
Zie de special op het scholengedeelte van deze website voor een overzicht van de spreiding van conceptscholen over Amsterdam.
7 Reacties
Steeds wordt er door de wethouder gesuggereerd dat de vraag van ouders zo belangrijk is en dat het nieuwe beleid moet helpen om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Toch vreemd dat ze een brief als deze, die toch heel duidelijk gaat over de wens van ouders, eigenlijk maar naast zich neerlegt.
De gemeente heeft gekeken naar de situatie in Amsterdam Noord en daar hebben kennelijk meer adressen voorrang op een (vaak één) conceptschool dan in andere delen van de stad. Conclusie van de wethouder is dat ouders in Noord dus eigenlijk niets te klagen hebben.
Daarbij gaat ze wederom voorbij aan het feit dat het ene concept het andere niet is. Bovendien is de conceptschool waar ons kind voorrang heeft een school met een wachtlijst. Wat blijft er dan over om als tweede of derde keus aan te geven?
Als ouders vanuit een bepaald stadsdeel zorgen uiten over de toegang tot conceptscholen, dan kan je concluderen dat er in dat stadsdeel kennelijk veel vraag is naar conceptscholen en vooral naar een keuze daaruit.
Treurig dat de wethouder niet echt geïnteresseerd is in de wens van ouders en kinderen. Het zou haar sieren om dit dan ook maar gewoon eerlijk te zeggen.
Bij dit besluit wordt er vanuit gegaan dat een school die veel leerlingen trekt ook een goede school is. Hierbij wordt dus de kwantiteit maat voor de kwaliteit. Met de keuze van ouders op grond van hun individuele, persoonlijke overtuiging van wat een goede school is wordt door het postcode beleid niet meer in de eerste plaats rekening gehouden.
Dit besluit staat daarom op gespannen voet met het recht op vrijheid van onderwijs. Ouders die bewust voor een ander schooltype kiezen dan in hun buurt aanwezig is zullen nu tijdig moeten gaan verhuizen, of als ze zich dat niet kunnen permitteren, dan maar aanmelden op een school buiten hun postcode gebied waarvan ze weten dat er genoeg plek is. “Zoek het zelf maar uit” lijkt zo de boodschap te worden aan die ouders die problemen krijgen met hun schoolkeuze.
Conceptscholen komen mogelijk door dit beleid meer in een isolement. Ook het verwateren van de bijzondere grondslag van scholen is denkbaar wanneer het aandeel van ouders die er bewust en met overtuiging voor gaan minder wordt. Dergelijke vergaande maatregelen dienen echter binnen de samenleving op een goudschaaltje gewogen te worden, en niet doorgevoerd omdat er een meerderheid voor is van een klein groepje bestuurders. Het gaat immers om de toekomst van een grote groep kinderen, ook van hen die nog niet eens geboren zijn.
Verder is het de vraag of het belangstellings percentage, dat bepalend is voor het oprichten van nieuwe scholen nog wel steekhoudend is. Het resultaat van dit percentage is vaak niet representatief omdat het niet uitgaat van de concrete wens van ouders maar van een tamelijk abstracte rekensom, die voor de conceptscholen nadelig uitvalt omdat zij maar een klein aandeel hebben in een grote stad en voor veel ouders en kinderen praktisch onbereikbaar.
Als er niet voor alles rekening wordt gehouden met de concrete wens van de ouders dan zal het centrale inschrijvings systeem niet de beoogde transparantie geven, maar wel in de kiem smoren wat individuele mensen willen.
Ik snap er helemaal niks meer van. Welk beleid is nu van kracht en waarom wordt dat eigenlijk gewijzigd? Het is toch net pas van kracht? Betekent dit dat ik mijn kind weer opnieuw moet inschrijven? Als ik het beleid dat NU in Noord geldt probeer te vinden, lijkt dat überhaupt onmogelijk. Waar is dat te vinden?
Beste F. Veltman,
Meer informatie over het toelatingsbeleid is te vinden via de website van de gemeente Amsterdam: amsterdam.nl/onderwijs-jeugd/basisonderwijs/stedelijk. Het nieuwe toelatingsbeleid gaat in voor alle basisscholen in Amsterdam vanaf het schooljaar 2015/2016. Dit toelatingsbeleid is van toepassing voor alle kinderen geboren op of na 1 juli 2011. Via amsterdam.nl/onderwijs-jeugd/basisonderwijs/school-kind/ kunt u meer informatie vinden over het huidige toelatingsbeleid (voor kinderen geboren vóór 1 juli 2011).
Bedankt. Ik ga kijken. Al die wijzigingen …
Ik onderschrijf de zorgen hierboven beschreven. Wel is het mij onduidelijk op welke punten er concreet gevraagd wordt om het beleid te herzien. Ik kan mij twee punten voorstellen:
Ik ben het geheel met de schrijver eens. Goed gemotiveerde brief en ik hoop dat ze inderdaad dat ze het huidige beleid nogmaals goed bestuderen alvorens een nieuw beleid door te zetten. Door dit nieuwe beleid ontnemen ze de vrijheid van keuze mogelijkheid voor de ouders voor oa passend onderwijs binnen hun opvoeding zowel als passend bij het type kind.