In Nederland kennen we sinds 2014 passend onderwijs. Het doel hiervan is dat alle kinderen onderwijs krijgen dat bij hen past, ook als ze extra ondersteuning nodig hebben. Daarbij is het de bedoeling dat steeds meer kinderen onderwijs kunnen volgen op een reguliere school. Speciaal onderwijs wordt echter niet afgeschaft.
Inclusief onderwijs betekent dat kinderen met en zonder een beperking samen naar de dezelfde school gaan en bij elkaar in de klas zitten. Er is bij inclusief onderwijs eigenlijk geen plaats meer voor speciaal onderwijs. Inclusief onderwijs gaat dus een stap verder dan passend onderwijs.
Op 12 april is het Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap (VRPH) aangenomen in de Eerste Kamer. In juli 2016 treedt het verdrag in werking. In dit verdrag wordt nadrukkelijk verwacht van landen dat ze streven naar een inclusieve samenleving, en dus ook inclusief onderwijs. Tot nu toe heeft de Nederlandse overheid zich echter gericht op passend onderwijs, en wordt vaak gesteld dat inclusief onderwijs ‘een brug te ver is’. Sterker nog, het ministerie van OCW wees er bij de invoering van passend onderwijs regelmatig op dat ‘passend onderwijs geen inclusief onderwijs is’, en dat speciaal onderwijs belangrijk blijft.
Het onderwijs en de eventuele zorg op speciale scholen is toegerust voor kinderen met beperkingen, leerproblemen of gedragsproblemen. Tegelijkertijd betekent het dat kinderen niet naar school gaan met de andere kinderen uit de buurt en vaak lang onderweg zijn om op school te komen. Ook zijn de mogelijkheden om bijvoorbeeld een havo of vwo diploma te halen op een school voor voortgezet speciaal onderwijs nog steeds beperkt.
Vaak wordt gedacht dat het voor de andere leerlingen in eyeglasses frames online de klas een nadeel is, als er een leerling met een beperking in de klas zit. Uit verschillende onderzoeken blijkt dit echter niet. Zo concludeerde Nienke Ruijs opnieuw in recent promotieonderzoek dat zorgleerlingen in de klas geen nadeel opleveren voor klasgenootjes.
Het VN verdrag verplicht de overheid om nu echt werk te maken van inclusief onderwijs. Scholen moeten toegankelijker gemaakt worden voor kinderen met een beperking. Maatwerk in de klas wordt belangrijker en inclusief onderwijs op school moet worden gestimuleerd door de overheid. Hoe de overheid en de scholen hier in de praktijk echt invulling aan gaan geven, zal nog moeten blijken.
U leest meer informatie over inclusief onderwijs bij het project In1school.
Meer informatie over het VN verdrag vindt u bij Ieder(in).