Vergoedingen bij hoogbegaafdheid?

Passend onderwijs aan hoogbegaafd kind

De behoefte aan passend onderwijs is direct verbonden met het welzijn van een hoogbegaafd kind. Daarom is er vaak geen strikte scheiding te maken tussen onderwijs en zorg. Daarnaast heeft niet iedere instantie of hulpverlener voldoende expertise op het gebied van hoogbegaafdheid.

Toch maakt de gemeente Amsterdam wel een duidelijk onderscheid tussen zorggerelateerde hulp en onderwijsgerelateerde hulp bij hoogbegaafdheid. Vergoeding voor onderwijsgerelateerde hulp is bijvoorbeeld een verantwoordelijkheid van de school, middels een zorgarrangement. En een IQ-test wordt soms vanuit het onderwijs vergoed, als duidelijk is dat dit noodzakelijk is om de oorzaak van de (zorg)problemen te achterhalen.

Hoe dan ook is het regelen van de juiste hulp en vergoeding bij hoogbegaafdheid maatwerk. Daarom helpt het als je weet wat de opties zijn en hoe je dit kunt aanpakken.

Vergoedingen hoogbegaafdheid via onderwijs en zorg

Voor vergoeding bij hoogbegaafdheid zijn er twee routes: onderwijs en zorg.

In het onderwijs gaan eventuele vergoedingen (zorgarrangement) via de wet Passend Onderwijs, georganiseerd in het Samenwerkingsverband. Een zorgarrangement wordt meestal aangevraagd door de Intern Begeleider (IB-er) van een school.

De jeugdzorg is sinds 2015 geregeld via de Jeugdwet. Hiervoor is de gemeente het aanspreekpunt, niet de zorgverzekeraar. De aanvraag gaat meestal via het Ouder- en Kindteam (OKT) en soms via de huisarts.

Route 1: vergoedingen hoogbegaafdheid via de school of het Samenwerkingsverband

Sommige scholen betalen (een deel van) de kosten voor bijvoorbeeld intelligentieonderzoek, didactisch onderzoek of begeleiding. Dit is mogelijk door middel van een zorgarrangement vanuit het budget voor Passend Onderwijs. Ook de Gemeente Amsterdam heeft een ruim budget beschikbaar voor Passend Onderwijs. Het verschilt echter per school wat er precies mogelijk is en welke afspraken zij hebben met het Samenwerkingsverband. Het is altijd de moeite waard dit goed na te vragen en in overleg te gaan met de school en het Samenwerkingsverband.

Kom je er niet uit met de school of het Samenwerkingsverband? Dan kun je gratis informatie en advies vragen bij onze Helpdesk. Je kunt ons bereiken via telefoon, e-mail en WhatsApp of een persoonlijke afspraak maken.

Let op: met ingang van schooljaar 2020-2021 mag er door de school geen verplichte ouderbijdrage meer gevraagd worden voor onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen, ook niet via een omweg.

Route 2:  vergoedingen hoogbegaafdheid vanuit de Jeugdwet

Heeft je kind zorg, begeleiding of onderzoek nodig vanwege hoogbegaafdheid? Bijvoorbeeld door een psycholoog, orthopedagoog, therapeut of psychiater? Dan is een vergoeding vaak mogelijk vanuit de Jeugdwet.

Aanvraag via Ouder- en Kind Team

In Amsterdam gaat een aanvraag voor vergoeding bij de gemeente meestal via het Ouder- en Kind Team (OKT). In iedere wijk is er een Ouder- en Kindteam waar je terecht kunt voor advies. Ook kun je terecht bij een Ouder- en Kindadviseur op de basisschool van je kind. Het kan zinvol zijn om bij andere ouders te vragen naar hun ervaringen om te bepalen naar welk OKT je het beste kunt.

Het OKT gaat met jullie in gesprek om de situatie in te schatten en te kijken of er gespecialiseerde hulp nodig is. Samen maken jullie een perspectiefplan. Je kunt dit plan eventueel ook zelf schrijven. Het OKT verstrekt je dan het benodigde formulier dat je zelf kunt invullen.

Aanvraag via huisarts

Een andere mogelijkheid is een verwijzing via de huisarts. Het is fijn als de huisarts jullie kind en jullie situatie al goed kent. Daarnaast kun je makkelijk snel een afspraak maken.

De huisarts kan verwijzen naar een gecontracteerde zorgverlener. Op Ikzoekjeugdhulp.nlstaat welke zorgverleners gecontracteerd zijn.

Bij een niet-gecontracteerde zorgverlener, zal de huisarts eerst met de gemeente moeten afstemmen of er een vergoeding mogelijk is. Geef bij de huisarts duidelijk aan welke problemen er ontstaan, bijvoorbeeld op het gebied van gedrag, sociaal-emotionele ontwikkeling en welzijn. Zo kan de huisarts de verwijzing onderbouwen. Ook de aanvraag van een IQ-test kan meegenomen worden in een verwijzing, als duidelijk is dat testen nodig is om de oorzaak van de problemen te achterhalen.

Gecontracteerde zorg gemeente of PGB

In eerste instantie zal de gemeente altijd proberen te verwijzen naar een gecontracteerde zorgverlener, zoals De DNKRS of Buro Bloei. Zo vergoedt de gemeente zorg die zij zelf al heeft ingekocht.

Als de gecontracteerde zorg niet passend is, kunnen ouders een PGB (Persoons Gebonden Budget) aanvragen. Bij hoogbegaafdheid gebeurt dit wel vaker, omdat er specifieke expertise nodig is. Daarnaast kan er thuis extra begeleiding nodig zijn van ouders en familie, bijvoorbeeld bij (dreigend) thuiszitten.

Aanvragen van een PGB

Bij de aanvraag van een PGB moet je kunnen aantonen waarom de gecontracteerde zorg van de gemeente niet passend is. Voor de aanvraag schrijf je een PGB-plan en een zorgplan. Het is verstandig hiervoor te overleggen met de hulpverlener die je op het oog hebt. Zij hebben meestal ervaring met een PGB-aanvraag en weten wat hiervoor nodig is wat betreft motivatie, formulering en inhoud van het zorgplan. Houd er rekening mee dat de aanvraagprocedure veel papierwerk is en zo’n twee tot drie maanden kan duren.

Informele zorguren door ouders, familie of buren kunnen ook meegenomen worden in een PGB. Bijvoorbeeld zorguren om je kind een dagritme te geven, bepaalde vaardigheden aan te leren of sociaal-emotioneel te begeleiden. Je moet dan wel kunnen aantonen dat er extra zorguren zijn, die je bij een gewoon kind van dezelfde leeftijd niet zou maken. Dit heet ‘bovengebruikelijke zorg’. Schrijf ook hiervoor een goed onderbouwd zorgplan: welke zorg is nodig, wat zijn de doelen, wat doe je precies, hoeveel uur en waarom. Leg de nadruk op de zorg die nodig is en waarom alleen jullie die kunnen leveren.

Vergoedingen leerlingenvervoer en reiskosten bij hoogbegaafdheid

Gaat je kind vanwege passend HB-onderwijs naar een school verder weg? Dan kom je alleen in aanmerking voor leerlingenvervoer of reiskostenvergoeding als het gaat om een school in het speciaal onderwijs. In sommige gemeenten buiten Amsterdam krijgen ouders wél vergoeding voor vervoer naar fulltime HB-onderwijs, omdat HB-onderwijs daar standaard beschouwd wordt als een vorm van speciaal onderwijs. Als het vervoer een groot probleem is, kun je natuurlijk wel altijd proberen om een aanvraag te doen.

Meer informatie over leerlingenvervoer in Amsterdam staat op de website van de gemeente Amsterdam.

Teruggave via de Belastingdienst

Je kunt proberen gemaakte zorgkosten af te trekken van de belasting als buitengewone ziektekosten. De mogelijkheden hiervoor hangen samen met het inkomen en drempelbedrag. Check hiervoor de Zorgwijzer. Is dit mogelijk van toepassing? Houd dan het hele jaar alle gemaakte kosten goed bij, inclusief reiskosten, medicijnen en hulpmiddelen.