Het vmbo staat voor voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. Deze opleiding duurt vier jaar en bereidt leerlingen voor op het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Leerlingen volgen praktijkvakken en theorievakken.
Het vmbo bestaat uit vier leerwegen. Deze leerwegen bepalen de hoeveelheid theorie- of praktijkgerichte vakken. Dit zijn de leerwegen:
Meer informatie over de leerwegen is te vinden in het artikel ‘Hoe ziet het vmbo eruit?’
Het verschil tussen de gemengde en theoretische leerweg zit in het examen. Leerlingen in de gemengde leerweg doen examen in vijf algemeen vormende vakken en één beroepsgericht vak. Leerlingen in de theoretische leerweg doen examen in (minimaal) zes algemeen algemeen vormende vakken. Voor de algemeen vormende vakken zijn de examens voor beide leerwegen inhoudelijk hetzelfde (Bron: Stichting Leerplan Ontwikkeling).
Vanaf augustus 2024 worden vmbo-g en vmbo-t samengevoegd. Deze nieuwe leerweg zal een praktijkgericht programma hebben, waarmee je kunt doorstromen naar mbo niveau 4 en havo. Het is nog niet bekend hoe deze nieuwe leerweg gaat heten (Bron: Stichting Platforms vmbo)
Een vmbo-opleiding bestaat uit drie onderdelen: een gemeenschappelijk deel, een profieldeel en een vrij deel. Het hangt van de leerweg af hoeveel theorievakken en beroepsgerichte vakken een leerling krijgt.
Na een tweejarige algemene basisopleiding kiezen leerlingen een profiel. Leerlingen die vmbo-b of vmbo-k gaan doen, kiezen uit tien profielen. Scholen zijn niet verplicht om alle profielen aan te bieden (art. 2.24 lid 2 WVO 2020). Leerlingen die vmbo-g of vmbo-t gaan doen, kiezen uit vier profielen. Scholen zijn verplicht om die alle vier aan te bieden (art. 2.25 lid 2 WVO 2020).
Naast de verplichte profielvakken volgen leerlingen een aantal keuzevakken.
Meer informatie over de profielen, verplichte vakken en keuzevakken in het vmbo staat in het artikel: ‘Welke vakken krijg je op het vmbo en de mavo?’
Na het examen vmbo heb je nog geen startkwalificatie. Dit betekent dat je na het behalen van het diploma nog naar school moet. Als je al achttien jaar bent, dan hoef je niet meer verplicht naar school.
Veruit de meeste leerlingen stromen na het vmbo door naar het bijpassende mbo-niveau. Zo startte in 2020 78% van de leerlingen met een vmbo-b diploma met een mbo-opleiding niveau 2. En 67% van de leerlingen met een vmbo-g of vmbo-t diploma startte met een mbo-opleiding niveau 4 (Bron: OCW in Cijfers).
Gemiddeld twintig procent van de leerlingen vmbo-g en vmbo-t stroomt na het examen door naar de havo. Meer weten over doorstromen? Lees dan: ‘Hoe stroom ik door van vmbo naar havo?’.