In veel studieboeken voor het vmbo worden korte zinnen gebruikt zonder moeilijke woorden. Jip – en Janneketaal noemen ze dat ook wel. Maar wat blijkt? Daar snappen vmbo’ers helemaal niks van. De leerlingen begrijpen deze teksten minder goed dan langere zinnen die door verbindingswoorden zoals ‘omdat’ of ‘immers’ met elkaar verbonden worden.
Taalwetenschapper Jentine Land van de Universiteit Utrecht deed daar onderzoek naar en promoveert er volgende week op.
Vmbo’ers begrijpen ‘gewone’ teksten dus veel beter. “De denkwijze ‘hoe korter de zin, hoe makkelijker’ gaat voorbij aan het feit dat het onmogelijk is om verbanden te zien als je de woorden weghaalt die de structuur aanduiden”, zegt Land. Volgens haar worden vmbo’ers onderschat: “Het is het niveau van kleuters”.
Soms worden teksten in leerboeken ook aantrekkelijker gemaakt door bijvoorbeeld een personage erbij te zetten. Die personages beleven allerlei dingen en praten met elkaar. Wrong. Vmbo-leerlingen blijken saaie teksten zonder personages beter te begrijpen en onthouden dan teksten die zijn opgeleukt met fictieve poppetjes.
Land werkt nu aan richtlijnen voor studieboekteksten voor het vmbo.