Vraagtekens bij toetsingscommissie die bezwaren tegen uitkomst loting gaat behandelen
Reglement voor nieuwe bezwaarprocedure
De in OSVO verenigde schoolbesturen hebben in 2021 een toetsingscommissie ingesteld die ingediende bezwaren gaat behandelen en daarover advies gaat uitbrengen aan het betreffende schoolbestuur. Helaas zijn een aantal essentiële zaken nog onduidelijk in het op 8 april 2021 geraadpleegde reglement inzake bezwaren en toetsingscommissie.
Zaken zijn nu in zo verwoord in het reglement dat ernstig betwijfeld mag worden of de bezwaarprocedure via de toetsingscommissie wel substantieel iets voorstelt. OCO heeft de zorgen hierover aangekaart bij OSVO.
Ruimte voor bijzondere omstandigheden?
Weegt de commissie nog wel relevante bijzondere persoonlijke omstandigheden mee, zoals de afgelopen jaren het geval was in bezwaarprocedures? Artikel 1.3 beperkt die namelijk tot persoonlijke omstandigheden die zich hebben voorgedaan tussen het moment van aanmelding en de matching:
“1.3 Als een niet passend plaatsingsaanbod wordt beschouwd een aanbod dat niet aansluit bij het basisschooladvies en onderwijskundig rapport of een aanbod dat niet passend is gelet op persoonlijke omstandigheden die zich hebben voorgedaan tussen het moment van aanmelden en de loting en matching en die niet konden worden betrokken op het moment van aanmelding.”
Biedt bezwaarprocedure wel reële kans op herziening toelatingsbesluit?
Uit artikel 6.1 t/m 6.3 blijkt dat de toetsingscommissie een schoolbestuur alleen kan adviseren om een kind alsnog te plaatsen op een van de voorkeurscholen als daar nog plek is. Maar als er nog plek zou zijn, dan zou de leerling niet zijn uitgeloot.
Uit het feit dat in de loting van 2021 niet alle kinderen door middel van de ‘staartverbetering’ hoger dan de negende voorkeur zijn geplaatst, kan worden afgeleid dat het zeer onwaarschijnlijk is dat er nog scholen zijn waarvan de extra capaciteit nog niet volledig is benut (zoals benoemd in 6.2).
Dat alleen gekeken wordt naar scholen waar nog plek is miskent de kern van een bezwaar tegen een negatief toelatingsbesluit, namelijk alsnog toelating op de gevraagde school.
Eventueel is nog denkbaar dat de commissie in plaats van de school van eerste voorkeur een van de andere scholen hoog op de voorkeurslijst aanbeveelt als oplossing. Maar als het werk van de commissie alleen maar kan leiden tot een plaatsingsaanbod op een andere school dan op de voorkeurslijst, dan is geen herziening van de bestreden beslissing mogelijk. Dan is dit geen bezwaarprocedure maar een vorm van nazorg, in het begeleiden naar een andere dan de oorspronkelijke gewenste school:
“6.1 Indien het advies luidt dat het aanbod niet passend is treedt het VO–bestuur van de school van eerste voorkeur in overleg met OSVO en het VO–bestuur van de school dat het plaatsingsaanbod heeft gedaan. In onderling overleg wordt gezocht naar een voor de betrokken leerling beschikbaar alternatief dat wel passend is.
6.2 Indien dit alternatief niet aanwezig is op de school die het plaatsingsaanbod heeft gedaan wordt gezocht naar een plaats op een school die nog capaciteit heeft en/of de voor de matching ingezette extra capaciteit nog niet volledig heeft benut, waarbij in eerste instantie wordt gekeken naar de door de leerling opgegeven voorkeursscholen.
6.3 Het nieuwe plaatsingsaanbod hoeft niet te worden gedaan door het VO–bestuur van de school van eerste voorkeur noch door een van de andere scholen op de voorkeurslijst van de leerling.”
Hoorrecht kind?
Het op 8 april 2021 geraadpleegde standaardformulier stelt (bij vraag 4) dat het uitgelote kind zelf niet aanwezig is bij de hoorzitting. Vaak willen ouders hun kind inderdaad ontzien in een dergelijke procedure, maar kinderen hebben (desgewenst) het recht gehoord te worden op grond van artikel 12 van het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind (IVRK).
Afwachten
OCO heeft bovenstaande problemen aangekaart bij het overlegorgaan van de Amsterdamse schoolbesturen in het voortgezet onderwijs, OSVO.
Overweegt u bezwaar in te dienen tegen de lotingsuitslag? Lees dan Bezwaar indienen tegen de lotingsuitslag? Dit moet je weten!
Oorspronkelijk gepubliceerd op 10 april 2021. Op 12 april 2021 zijn nog enkele verduidelijkende zinnen, tussenkopjes en fragmenten uit het reglement ‘inzake bezwaren en toetsingscommissie’ ingevoegd.
Toevoeging 6 april 2022: Gelukkig is vorig jaar in de praktijk gebleken dat in situaties die de Toetsingscommissie ernstig genoeg vond schoolbesturen wel degelijk een plek hebben gecreëerd. Ook bleek dat de Toetsingscommissie de ruimte heeft genomen en gekregen om bijzondere omstandigheden mee te wegen.