Wat leert mijn kind op de voorschool?

Geplaatst door Rosalie Anstadt op 22 maart 2024
Op de voorschool leren kinderen spelenderwijs taal en rekenen. Zo leren peuters nieuwe woorden door liedjes zingen en voorlezen. Daarnaast ontwikkelen zij hun motoriek. Bijvoorbeeld door fietsen, knutselen en dansen. Ook leren zij op de voorschool sociaal-emotionele vaardigheden, onder andere door samen te spelen met andere kinderen. Voorscholen werken met een VVE-programma zoals Piramide of Uk en Puk. De pedagogisch medewerkers (pm’ers) wisselen dagelijks tussen vrij spel en gerichte activiteiten.

Spelenderwijs leren op de voorschool

Jonge kinderen leren vooral door spel, zoals klimmen, liedjes zingen, prentenboeken bekijken en torens bouwen. Op de voorschool kunnen kinderen vrij spelen, waarbij ze zelf kiezen waarmee ze willen spelen. Daarnaast bieden de pedagogisch medewerkers begeleid spel of activiteiten aan.

Vrij spel en gerichte activiteiten op de voorschool

Pedagogisch medewerkers stimuleren de ontwikkeling van kinderen op het gebied van taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling. Ze gebruiken doelen van SLO om aantoonbaar en opbrengstgericht te werken aan de ontwikkeling van kinderen van twee tot vier jaar.

Vrij spel

Op de voorschool besteden pedagogisch medewerkers veel tijd aan de Nederlandse taal, waarbij kinderen spelenderwijs hun taalvaardigheden en woordenschat uitbreiden. Ook wordt er aandacht besteed aan rekenen, waarbij kinderen bijvoorbeeld het verschil leren tussen licht en zwaar en versjes leren over tellen.

Voorbeeld van vrij spel:

Een kind speelt in een keukentje. Het pakt verschillende groentes en stopt die in een pan. De pedagogisch medewerker gaat er bij zitten en zegt: ‘kun je voor mij de tomaten op een bordje leggen?’ Het kind voert de opdracht uit. Of het kind weet niet wat een tomaat is en vraagt om hulp. Dit is een voorbeeld van vrij spel, waarbij de pedagogisch medewerker het tempo en niveau van het kind volgt en het tegelijkertijd met een taalopdracht uitdaagt.

Begeleid spel of activiteit

Bij begeleid spel of een activiteit geeft de pedagogisch medewerker een soort ‘les’ met een duidelijk leerdoel.

Voorbeeld van een activiteit:

De pedagogisch medewerker zit met twee kinderen van bijna vier jaar aan een tafel. Ze heeft een ‘ontdekbak’ gemaakt met het thema hoeveelheid/tellen. In de bak zitten dobbelstenen met oogjes en cijfers. Daarnaast zit er een prentenboek in over tellen. Maar ook verschillende kleuren pionnen. De pedagogisch medewerker gooit met een dobbelsteen en telt het aantal oogjes. Vervolgens vraagt ze aan beide kinderen de juiste hoeveelheid pionnen erbij te pakken.

Taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling

Pedagogisch medewerkers stimuleren de ontwikkeling van kinderen op het gebied van:

  • Taal
  • Rekenen
  • Motoriek
  • Sociaal-emotionele ontwikkeling

Hoe zij dit doen staat omschreven in het pedagogisch beleidsplan van de voorschool (Art. 4a lid 1b Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie).

Ze gebruiken doelen van SLO (Stichting Leerplanontwikkeling) om aantoonbaar en opbrengstgericht te werken aan de ontwikkeling van kinderen tot vier jaar.

Nederlandse taal leren op de voorschool

Op de voorschool besteden pedagogisch medewerkers veel tijd aan de Nederlandse taal, waarbij kinderen spelenderwijs hun taalvaardigheden en woordenschat uitbreiden. Ook wordt er aandacht besteed aan rekenen, waarbij kinderen bijvoorbeeld het verschil leren tussen licht en zwaar en versjes leren over tellen.

SLO heeft tientallen doelen opgesteld voor Nederlandse taal voor het jonge kind, waaronder:

  • Uitbreiden van woordenschat
  • Ontwikkelen van verhaalbegrip
  • Kennismaken met enkele gespreksregels, zoals op je beurt wachten en naar elkaar luisteren
  • Ervaringen opdoen in rijmen
  • Spelen met letters en woorden, zoals het versieren en kleuren van letters en woorden

In dit overzicht van SLO staan alle doelen voor Nederlandse taal voor het jonge kind.

Rekenen leren op de voorschool

Op de voorschool besteden pedagogisch medewerkers ook tijd en aandacht aan rekenen. Zo leren kinderen het verschil kennen tussen licht en zwaar door met zand te spelen in de zandbak. Of ze leren een versje waarin tellen centraal staat, zoals ’tien kleine visjes zwommen in de zee’.

SLO heeft tientallen doelen opgesteld voor rekenen voor het jonge kind, waaronder:

  • Opzeggen van stukjes telrij (1, 2, 3…)
  • Tellen van kleine hoeveelheden
  • Herkennen en benoemen van enkele cijfers en getallen
  • Gesprekjes voeren over verhoudingen: wat is groter een muis of een olifant?
  • Voorwerpen sorteren op basis van lengte

In dit overzicht van SLO staan alle doelen voor rekenen voor het jonge kind.

Motoriek

De motorische ontwikkeling gaat over leren bewegen, zowel fijne motoriek (tekenen, kralen rijgen) als grove motoriek (rennen, springen). Sociaal-emotionele ontwikkeling is ook belangrijk, waarbij kinderen zelfvertrouwen, zelfredzaamheid en emotieherkenning ontwikkelen.

Op de voorschool ontwikkelen peuters hun motoriek door verschillende activiteiten en spellen. De fijne motoriek ontwikkelen ze bijvoorbeeld door vingerverven, blokken stapelen en de rits van hun jas openmaken. De grove motoriek ontwikkelen ze bijvoorbeeld door fietsen op een driewieler, glijden van de glijbaan en een bal gooien.

In dit overzicht van SLO staan alle doelen voor de motoriek voor het jonge kind.

Sociaal-emotionele ontwikkeling

Pedagogisch medewerkers stimuleren zelfstandigheid en zelfredzaamheid en interactie tussen kinderen. Daarnaast zorgen ze voor een herkenbaar dagritme en betrekken ze kinderen bij afspraken en regels op de groep.

Kinderen ontwikkelen zich het best in een stimulerende en veilige omgeving. Daarom is het de primaire taak van de pedagogisch medewerker om deze omgeving op de voorschool-groep te creëren.

In dit overzicht van SLO staan alle doelen voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van het jonge kind.

VVE-programma’s in Amsterdam

Voorscholen in Amsterdam werken vaak met VVE-programma’s zoals Piramide, Uk en Puk en Startblokken. Voorscholen zijn wettelijk verplicht om met een VVE-programma te werken, dat gericht is op taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling.

Wil je meer informatie over VVE? Lees dan ‘Welke VVE-programma’s zijn er?’

Meer artikelen over Ontwikkeling voorschool