‘Zelfs excellente scholen kunnen beter’

Het onderwijs slaagt er onvoldoende in om de in kinderen aanwezige talenten naar boven te halen. Zelfs scholen die het predikaat excellent verdienen, schieten daarin tekort. ‘De lat moet en kan hoger in het onderwijs’, concludeert oud-Onderwijsinspecteur Joop Smits (65) na een naar eigen zeggen baanbrekend onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs op 112 basisscholen.

Van die scholen komen er volgens Smits 13 in aanmerking voor de status van excellent, op grond van een zeer hoge gemiddelde Cito-eindscore gedurende drie achtereenvolgende jaren.

Het onderwijs op deze scholen, allemaal in Midden-Brabant, kan echter nog effectiever, omdat ook uit hun leerlingen meer is te halen. “Aan het einde van groep 8 is er meer dan een half jaar leerachterstand (achterblijvende leerwinst) en 10% van de schoolverlaters is onvoldoende vaardig in lezen, taal en rekenen”, stelt de oud-inspecteur. Volgens Smits zijn de uitkomsten maatgevend voor het hele basisonderwijs in Nederland.

Dat zelfs op excellente scholen sprake is van leerachterstand is minder vreemd dan het lijkt. Smits heeft namelijk vastgesteld dat er bij aanvang van de schoolloopbaan (voor rekenen/wiskunde en spelling halverwege groep 3 en voor begrijpend lezen halverwege groep 5) deze leerlingen gemiddeld een voorsprong hadden van bijna 9 maanden. Die sterke voorsprong houden de excellente scholen niet vast in de midden- en bovenbouw.

Evenwichtig beeld
Smits voerde het onderzoek uit onder auspici