Sharon Dijksma: “Zwarte scholen moeten verdwijnen”
“De zwarte scholen moeten verdwijnen”, aldus de nieuwe staatssecretaris Sharon Dijksma. Zij reageerde op een rapport van Forum dat meldde dat het nog niet erg goed gaat met het beleid van gemeenten gericht tegen de segregatie in het onderwijs.
De helft van de 31 grotere steden (de G-31) zegt beleid te willen voeren om de scheiding tussen allochtonen en autochtonen in het onderwijs te verminderen. De samenstelling van wijken wordt niet weerspiegeld door de leerlingen die een school in deze buurt bezoeken. Maar het voeren van beleid op dit terrein is erg moeilijk. Het lukt eigenlijk alleen maar als alle betrokkenen gezamenlijk hetzelfde denken en willen en dat is nog een lange weg. Dat staat in een rapport van het instituut voor multiculturele ontwikkeling Forum. Het rapport is gepresenteerd aan staatssecretaris Dijksma.
Verplichte deelname
De staatssecretaris kondigde aan dat zij met een integraal actieplan komt voor de grote steden en gebieden in Oost-Groningen en Zuid-Limburg, waar de grootste verschillen zijn. Het vraagstuk van de zwarte scholen moet in de komende jaren opgelost worden. Daarvoor gaat in elk geval een Kenniscentrum Gemengde Scholen werken dat volgende maand geopend wordt. Maar er komt nog meer op basis van het regeerakkoord. De staatssecretaris kondigde verder aan dat zij veel aandacht wil besteden aan het inhalen van taalachterstanden voor de jongste kinderen door ‘verplichte deelname’ aan de voorschool op basis van een taaltoets in het consultatiebureau (of Centrum voor Jeugd en Gezin of het Ouder Kind Centrum, zoals dat in Amsterdam bestaat).
Volgens de onderzoekers Guido Walraven en Mickelle Haest komt de segregatie in het onderwijs vooral voor in het westen van Nederland en in Noord-Brabant. Etnische segregatie is een feit als een witte school in een wijk met voornamelijk allochtone inwoners staat, of omgekeerd.
Weinig gemeenten zeggen volgens de onderzoekers heil te zien in bindende afspraken tussen gemeente en schoolbesturen om segregatie tegen te gaan. Een enkeling twijfelt aan de effectiviteit van dat soort afspraken. In augustus is een wet aangenomen die gemeenten verplicht één keer per jaar met de schoolbesturen te overleggen. “Maar als het schoolbestuur niet wil meewerken, heeft de gemeente geen enkele mogelijkheid om het bestuur te dwingen”, zegt Zeki Arslan, projectleider bij Forum. Hij is voorstander van een acceptatieplicht voor scholen en loting als er te weinig plek. Hij ziet ook een rol voor de inspectie van het onderwijs.
De onderzoekers bevelen gemeenten aan meer gegevens te verzamelen over de problematiek. Ook zouden gemeenten moeten experimenteren met het betrekken van ouders bij het uitstippelen van beleid. Zij wijzen op de ervaringen van gemeenten bij het betrekken van bewoners bij herstructurering van wijken. Verder zouden gemeenten moeten stimuleren dat scholieren langdurig contact hebben met leerlingen van andere scholen, bijvoorbeeld in de vorm van contacten tussen scholen (vriendschapscholen).